Dolar iki yıl boyunca 6,5 liranın üstüne çıkmadı, zarar ettiler. Para adamın risk adamın, kime ne? Serbest ekonomide adamın “risk algısına” polisiye tedbirler koymak işleri daha da kötüleştirir.
Geçen hafta. BDDK yine haftaya damgasını vurdu. BDDK diyor ki; “şirketler kredi kullanıp döviz alım satımı yapıyor.” Vallahi aslında bu ciddi bir risk. Bunu sadece şirketler değil ki vatandaş da yapıyor. 2018 de kredi çekip 6,5 liradan dolar alan şirket ve vatandaşları biliyorum. Dolar iki yıl boyunca 6,5 liranın üstüne çıkmadı, zarar ettiler. Para adamın risk adamın, kime ne? Serbest ekonomide adamın “risk algısına” polisiye tedbirler koymak işleri daha da kötüleştirir.
Bir önceki alınan kredi engel kararları, şirketlerin döviz tutmasını engellemeye çalıştı. Etkisini resmi rakamlarda haftaya göreceğiz. 24 Haziran haftası MB verilerine göre yine 40 milyar TL üstünde haftalık kullanım var. Haziran ayının dört haftasına göre haftalık kullanım ortalama 78 milyar TL civarında. Enflasyonun resmi olarak %73 olduğu bir piyasada %24 ile kredi kullanmamak işadamının içgüdüsüne aykırı. Yeni uygulama ile şirketler büyük olasılık 2022 yılının tamamında ihtiyacı olan ithalatı Haziran, Temmuz aylarında yapıp bitirecek. Bu durum dış ticaret açığını daha da artıracak. Mayıs 2022 ayında 10.6 milyar dolarlık rekor dış ticaret açığı iktidara yeterli gelmemiş sanırım, yeni rekor deneyecekler.
BDDK haftanın son günü bankalara dedi ki; “Müşterileri dövizinin %20 sini KKM hesaplarına geçin, %5 ceza pardon komisyon keserim yoksa.” Daha önce “%10 unu KKM yapın yoksa %1,5 komisyon alıyorum” demişti. Bankaların müşteriye “dövizini sat” diye zorlaması bankacılık etiği açısından hoş bir durum değildir aslında ama, kimin umurunda. Yakında bankalar şubelerinin kasa dairelerinde “müşteri ikna odaları” oluşturacak herhalde. Müşteri ikna olana kadar kasa dairesinden çıkamayacak. Banka müşterisini ürkütüp kaçıracak polisiye tedbirlerin işe yaramayacağını bir türlü anlayamıyorlar. Müşteri “devlet yakında bankayı aradan çıkarıp beni bizzat iknaya çalışacak” diye düşünüp parasını kasasına çekecektir.
Adamın dövizden çıkması için iktidara güvenmesi gerek. “Göreceksiniz altı ay içinde enflasyon düşecek. Ben gözümden ateş çıkarırım” diyen Hazine Bakanının göreve geldiğinde enflasyon %21,5 iken altı ay sonra %73.50 olduysa kimse bakana güvenmez. Şimdi de “2023 yılı ile birlikte enflasyon düşecek” diyor.
Bankalardaki toplam mevduat 7 trilyon TL. Döviz+ KKM toplamı 5 trilyon TL. İkisinin toplamı, bütün mevduat toplamının %72 si seviyesinde. 2 trilyon TL mevduat ise yerli parada. Bu adamları desteklemek hatta madalya takmak gerek. Enflasyonun %73.5 olduğu ve düşme olasılığının az olduğu bir ortamda %17 ile yıllık mevduatta kalıyorlar.
Haftanın son günü bu yılın ikinci asgari ücret zammı açıklandı. %30. İlk yapılan %50 ile bu zammın bileşiği %95 seviyesini buluyor. Ona rağmen herhangi bir coşku yok. Çünkü ilk yapılan zam ile kaşıkla verilenin mart ayında kürekle geri alındığını gördüler. Ocak, Şubat, Mart dolar kuru ortalaması 13.50 idi. Nisan, Mayıs 15.50 oldu. Haziran, Temmuz 16.50 olacak gibi duruyor. Haziran, Temmuz enflasyonunda etkisini göreceğiz. Yaz rehaveti ve sebze, meyve fiyatlarındaki düşüş ile Ağustos, Eylül ayını sakin geçebilir enflasyon. Ekim ile birlikte döviz tekrar tırmanmaya başlayacağından yıl sonu ilginç enflasyonlar ile karşılaşabiliriz.
Banka karlılıkları ve şirket karlılıkları yüksek çıkıyor. Çıkmaya devam edecek. Ben bu yüksek karlılık güzellemelerinin sonunun hiç iyi bitmediğini 2001 yılında gördüm. Banka ve şirketlerin acil “enflasyon bilançosuna” geçmesini öneririm. Hem de TÜİK’e göre değil, ENAG verilerine göre. Sonra “Biz deli gibi kâr ediyorduk nasıl battık ya” demesinler.
Geçen hafta dolar tüm paralara karşı yeniden değer kazandı. FED’in temmuz ayında 75 baz puan artış yapacağı fiyatlanmaya başladı. Biz bayram tatilindeyken 13 Temmuz günü, ABD’nin enflasyonu açıklanacak. Yine beklentilerin üstünde çıkarsa 75 baz artışı piyasaları etkilemeye devam eder. Yoksa sakinler.
BRENT PETROL: Geçen hafta “111 doların altında başlarsa 105 dolara kadar gevşeyebilir.” Tahminde bulunmuştuk yine 107 dolardan tepki geldi. Bu hafta 105.50 dolar destek. 116 dolar direnç. 119.50 dolar sıkı direnç oluyor. Yukarı dönme olasılığı henüz gözükmüyor.
ALTIN/ONS: Geçen hafta; “1800 ve 1785 dolar destek, 1895 dolar direnç. 1820 doların altında aylık kapanış yaparsa işi daha zorlaşır.” Tahmininde bulunmuştum. 1785 dolara kadar gevşedi ve ayı 1820 dolar altında kapattı. Dünyada faiz artışları böyle sert oldukça altının belini doğrultması zor. Ayın son iki günü 1820 dolar üstünde kalınca biraz ümitlenmiştim ama olmadı.
Temmuz desteği 1785 ve 1745 dolarda, direnci ise 1870 ve 1895 dolarda. Buralara çıkabileceğini pek sanmıyorum. Uzun zamandır en fazla üç hafta üst üste düşünce dördüncü hafta mutlaka alım geliyor. Üç hafta üst üste düştük. Bu hafta alım gelebilir ama gideceği yer 1835 doların üstü olmaz diye tahmin ediyorum.
Banka karlılıkları ve şirket karlılıkları yüksek çıkıyor. Çıkmaya devam edecek. Ben bu yüksek karlılık güzellemelerinin sonunun hiç iyi bitmediğini 2001 yılında gördüm. Banka ve şirketlerin acil “enflasyon bilançosuna” geçmesini öneririm.
DOLAR ENDEKSİ: Bu hafta da 103.85 puanın altında kalamadı. Hedefi 107 – 109 puan arası bir yer olmaya devam ediyor. Görüntüsü çok tehlikeli. Beni tek umutlandıran ABD tahvillerinin aynı kararlıkta olmaması. Yoksa fena!
ABD 10 YR TAHVİL: Geçen hafta; “% 3.04 altına inerse biraz soluklanırız. % 2.85 hâlen hedefte “ tahmininde bulunmuştum. %2.79 seviyesini gördü. Bu hafta %2.74 filan görebilir ama döviz endeksi 104 puan üstünde durdukça faizin daha fazla düşmesine olanak yok. Bir sonraki hafta yine tırmanır. Döviz endeksinin durduğu yer faizde %3.50 seviyesi. Ya endeks 104 altına iner ya faiz %3.50 ye çıkar.
DOLAR/TÜRK LİRASI: Geçen hafta; “16.35 oldukça kuvvetli bir destek. Altına gelse bile kalabileceğini hiç sanmıyorum.” Tahmininde bulunmuştum. 16.03 seviyelerini görse bile hemen kendini 16.35 üstüne attı. İktidar 10 gün zaman kazandı. Araya bayram tatili de girdiği için bu süre 20 güne uzayabilir. Önümüzdeki üç haftayı 16.35 – 16.85 aralığında geçebiliriz. Genelde Türkiye de tatil öncesi döviz gevşer. Bu haftada yukarı başlar isek bayram arifesinde gevşeme gelebilir. Tek endişem 13 Temmuz FED kararında biz tatilde olacağımız için vatandaşın bu riski almak istemeyebileceği. Sonra yine yukarı ama bu hep söylediğim zıplama değil. Zıplamaya aylardır söylediğim gibi daha zaman var gibi duruyor. En geç Ekim sonu gerçekleşebilir.
AVRO/DOLAR: Sürekli “1.0416 çok, çok, çok önemli bir destek. Dikkatli takip edilmeli. Burada dip yapmaya çalışıyor.” Tahmininde bulunuyorum. 1.0366 seviyesini görse de kapanışı 1.0428 seviyesinden yaptı. Bu hafta destek yine 1.0416, direnç 1.0610. 1.0416 kırılırsa 1.02 hedefte.
BITCOIN: 19. 650 dolar, çok çok dikkatle takip edilmesi gereken bir yer. Üç haftadır dayanıyor. Umarım dayanır. Dayanamazsa 12.400 dolar hedefte.
DJ: 30. 800 puan destek ama, kuvvetli destek, 29. 500 puanda. Buranın altı, ayı piyasası. Allah selamet versin. Direnç 32.100 puanda.
BİST: 24 Haziran haftası yabancı yine 100 milyon civarı satış yapmış. Hacim yok. Haftanın son iki günü 2400 seviyesine gelince desteğinden tepki alımı geldi. Bu hafta 2530 puan direnç, 2410 ve 2350 puan destek olarak görülüyor.
