CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, İşsizlik sigorta fonu Ağustos ayı verilerini değerlendirdi. Ağbaba, İşsizlik sigorta fonundan işverenlere son 2,5 yılda verilen teşvik ve desteklerin 18 yılda işsizlere verilen toplam ödeneği geride bıraktığını ifade etti.
Ağbaba’nın açıklamaları şöyle:
İşsizlik sigorta fonu Ağustos ayında da hem erimeye hem de işverenlere kaynak olarak aktarılmaya devam etti. Fondan işsizlik ödeneği olarak işsizlere bu yılın ilk sekiz ayında 6,6 milyar TL verilirken, işverenlere 2020 Ocak-Ağustos döneminde fondan işverenlere 11,5 milyar TL teşvik ve destek ödemesi aktarıldı.
İşverenlere son 2,5 yılda verilen teşvik ve destekler 18 yılda işsizlere verilen toplam ödeneği ise geride bıraktı. Fon her zaman ki gibi işsize değil kamu bankalarına ve yandaş şirketlere ucuz sermaye kaynağı olarak sunuldu. İşverenlere bunca verilen teşvik ve desteğe rağmen istihdam kaybı önlenemiyorsa Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalardan sorumlu Bakan’ın milyonlarca işsize açıklama yapması gerekmektedir.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi: Salgın kontrolden çıkıyor
Son 2,5 yılda işverenlere verilen teşvikler 18 yılda işsize verilen toplam ödeneği geçti
İşsizlik sigorta fonundan Mart 2002 tarihinden 31.08.2020 tarihine yani 18 yıl boyunca işsizlere ödenen toplam tutar 36,2 Milyar TL olurken, sadece son 2 buçuk yılda işverenlere verilen teşvik ve destek ödemeleri 38,2 milyar TL oldu.
2018 yılında 10,709 Milyar TL, 2019 yılında 16 Milyar TL, 2020 yılının ise ilk 8 ayında 11,5 Milyar TL işverenlere destek ve teşvik ödemeleri yapıldı. Yani işverenler fondan son 2 buçuk yılda işsizlere 18 yıldan beri ödenen toplam tutardan 2,2 milyar TL daha fazla yararlandı.
Yapılan teşvikler her defasında istihdamın korunması ve arttırılması amacıyla yapıldığı söylense de son 2 buçuk yılda ne istihdam korunabildi ne de istihdam arttırılabildi.
2018 yılsonunda 28 milyon 738 bin olan toplam istihdam sayısı Haziran 2020 verilerine göre 2,2 milyon kişi azalarak 26 milyon 531 bin kişiye geriledi.
İşverenlere bunca verilen teşvik ve desteğe rağmen istihdam kaybı önlenemiyorsa Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalardan sorumlu Bakan’ın milyonlarca işsize açıklama yapması gerekmektedir. Bu teşviklerin kimlere ne için harcandığının kamuoyuna açıklanması gerekmektedir.
Fonun gelir gider tablosu 2020’de bozuldu
2019 sonunda 131,5 milyar TL tutarında menkul kıymet ve nakit bulunan İşsizlik Sigortası Fonu’nda biriken tutar sekiz ayda 20 milyar TL’ye yakın azalarak 112,039 milyar TL oldu. Bunun yanı sıra fonun gelir gider dengesi de 2020 yılında bozulmaya devam etti.
2018’de 34,6 milyar TL gelire karşılık 23,7 milyar TL gider, 2019’da ise 40,3 milyar TL gelire karşı fonun 36,4 milyar gideri vardı.
İşçi ve işveren primleri, devlet katkısı ile faiz geliri olarak 8 ayda 26,257 milyar TL’lik geliri olan fonun harcama tutarı yani gideri 45,759 milyar liraya ulaştı. Ağustos ayı işsizlik sigorta fonu verilerine göre fonun giderleri gelirlerine göre 1,7 kat daha fazla oldu.
İşsizlerin %92’si fondan yararlanamıyor
İşsizlerin ücretlerinden kesilen yani bir bakıma işsizin kendi parası olan fondan işsizler ne yazık ki yararlanamadı.
TÜİK’e göre dar tanımlı yani resmi işsiz sayısının 4 milyon 100 bin civarında olduğu Türkiye’de İşsizlik Sigortası Fonundan ağustos ayında sadece 356 bin 858 işsize, işsizlik ödeneği verildi. Bir diğer ifadeyle sokakta karşılaştığımız her 10 işsizden 8’i işsizlik ödeneğinden yararlanamadı. İşsizin kendi parası kamu bankalarına ve yandaş şirketlere peşkeş çekildi.
