İktidara dönük eleştirilerin odağında olan İsrail ile olan ihracat ve ithalatın bugün itibariyle tamamen durdurulduğu aktarıldı. İsrail Dışişleri Bakanı Israel Kartz, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in ithalat ve ihracat limanlarını engelleyerek anlaşmaları ihlal ediyor. Türk halkının ve işadamlarının çıkarlarını hiçe sayan ve uluslararası ticaret anlaşmalarını görmezden gelen bir diktatör işte böyle davranır” dedi.
Bloomberg‘ün Türkiye ekibinden Fırat Kozok, yetkililere dayandırdığı paylaşımında Türkiye’nin bugün itibariyle İsrail ile olan ihracat ve ithalatın bugün itibariyle tamamen durdurulduğunu aktardı.
Bloomberg Exclusive..
Türkiye’den İsrail’le ticarette yeni hamle:
Bugün itibarıyla ihracat ve ithalat tamamen durdu!— Fırat Kozok (@FiratKozok) May 2, 2024
Kozok’un imzasıyla Bloomberg’de yer alan haberde de iki Türk yetkiliye dayandırılan bilgiye göre bugün (perşembe) itibariyle İsrail ile ithalat ve ihracatın durdurulduğu aktarıldı.
İsrail’den ilk tepki: Ticaret anlaşmalarını görmezden gelen bir diktatör işte böyle davranır
Türkiye’nin İsrail ile tüm ticari ilişkileri durdurmasıyla ilgili açıklama yapan İsrail Dışişleri Bakanı Israel Kartz, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in ithalat ve ihracat limanlarını engelleyerek anlaşmaları ihlal ediyor. Türk halkının ve işadamlarının çıkarlarını hiçe sayan ve uluslararası ticaret anlaşmalarını görmezden gelen bir diktatör işte böyle davranır” dedi.
Konuya ilişkin açıklama yapan İsrail Dışişleri Bakanı Israel Kartz, İsrail ile ticaretini durdurulduğu yönündeki iddiaları doğruladı.
Kartz’ın açıklaması şöyle:
“Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in ithalat ve ihracat limanlarını engelleyerek anlaşmaları ihlal ediyor. Türk halkının ve işadamlarının çıkarlarını hiçe sayan ve uluslararası ticaret anlaşmalarını görmezden gelen bir diktatör işte böyle davranır. İsrail Dışişleri Bakanlığı Genel Müdürü’ne, Türkiye ile ticaret konusunda yerel üretim ve diğer ülkelerden ithalata odaklanan alternatifler yaratmak üzere hükümetin ilgili tüm taraflarıyla derhal temasa geçmesi talimatını verdim. İsrail güçlü ve cesur bir ekonomi ile sağ salim çıkacaktır.”
Türkiye, geçen ay İsrail’in Gazze’deki saldırıları nedeniyle İsrail’e 54 ürün grubunun ihracatını kısıtlamıştı.
Türkiye ile İsrail arasında ticaret tartışmasının perde arkası
İsrail’in Gazze’ye dönük saldırılarının ardında Türkiye ile İsrail arasındaki ticaret sık sık gündem olmuş, bu konuda iktidara sert eleştiriler yöneltilmişti.
Gazeteci Metin Cihan, deniz yoluyla İsrail’le ticaretin devam ettiğini hatta ihracatçıların arasında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu Burak Erdoğan ve AK Partili Binali Yıldırım’ın oğlu Erkam Yıldırım gibi isimlerin ve bazı AK Parti yöneticilerinin de olduğunu tespit etmişti.
Öte yandan Erdoğan’ın mitingleri de dahil olmak üzere protestolar gözaltıyla sonuçlanmıştı.
Son olarak 6 Nisanda İstanbul’da İsrail’le ticaretin kesilmesi için hükümeti protesto eden ‘Filistin İçin Bin Genç’ aktivistlerinin dövülerek gözaltına alınması gündem olmuştu.
Ticaretin kamuoyunda yoğun şeklide protesto edilmesinden sonra Ticaret Bakanlığı, 9 Nisan’da İsrail’e ihraç edilen bazı ürünlere kısıtlama getirmişti.
Ancak kısıtlama kararının yayınlanmasının üzerinden iki gün geçmeden ticaretin devam ettiği ortaya çıkmıştı.
En çok ihracat yapılan 12’inci ülke İsrail’di
Türkiye İstatistik Kurumu‘na (TÜİK) göre iki ülke arasındaki ticaret 2023’te 6,8 milyar dolar değerindeydi ve bunun yüzde 76’sı Türkiye’nin ihracatıydı.
Türkiye geçen ay Gazze’deki işgal nedeniyle İsrail’e inşaat demirinden yassı çeliğe, mermerden seramiğe kadar 54 ürün grubunun ihracatı kısıtlamıştı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, son olarak 24 Nisan’da Ankara’da ağırladığı Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile ikili basın toplantısında gelen bir soru üzerine “İsrail ile yoğun ticari ilişkileri artık ayakta tutmuyoruz, o iş bitti” açıklaması yapmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) her ay sonunda dış ticaret verilerini açıklıyor. 30 Nisan’da açıklanan veriler ise mart ayını içeriyor.
Buna göre, mart ayında İsrail ile ticaret hız kesmedi. Aksine hem ihracat hem de ithalat ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye erişti. Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 437 milyon dolar olurken bu ülkeden ithalatı ise 167,3 milyon dolar gerçekleşti.
Nisan ayında ticaretin değişip değişmediği mayıs sonunda ortaya çıkacak.
2024 yılının ilk çeyreğinde İsrail Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler listesinde 12’nci sırada. İthalat sıralamasında ise İsrail ilk çeyrekte 32’nci sırada yer aldı.
