Cuma, Mart 29, 2024

Türk Lirası’ndaki değer kaybı dünya basınının gündeminde

ABD ve Avrupa basını, Türk Lirası’ndaki değer kaybını gündemlerine taşıdı. Gazeteler, Erdoğan’ın Merkez Bankası’nın bağımsızlığına yönelik müdahalelerine değinirken piyasanın güvene ihtiyacı olduğunu kaydetti.

Gazetelerin değerlendirmeleri şöyle:

WALL STREET JOURNAL: “ERDOĞAN, MERKEZ BANKASINA ESAD MUAMELESİ YAPTI”

Wall Street Journal gazetesi, Türkiye ekonomisindeki son gelişmeleri ve Lira’nın hızla değer kaybetmesini ele aldığı haberinde, Erdoğan’ın Merkez Bankası’na Suriye lideri Beşar Esad muamelesi yaptığını yazdı.

Amerikan iş çevrelerinin gazetesi Wall Street Journal, “Erdoğan Merkez Bankası’na Suriye lideri Beşar Esad muamelesi yaptı” dedi.

Erdoğan’ın bu ay içinde yaptığı bir konuşmada faizin her türlü ekonomik kötülüğün anası ve babası olarak nitelendirdiğini hatırlatan ABD’li gazete, “Yatırımcılar bu sözleri, enflasyonun yüzde 11’e yaklaşmış olmasına karşında Erdoğan’ın Merkez Bankası üzerinde siyasi kontrol kurduğunun bir göstergesi olarak yorumladı. Sermayenin ülkeden çıkmasıyla birlikte, Merkez Bankası liradaki panik satışlarını önlemeye çalışırken, Erdoğan da ister istemez faizlerin yükseldiğini görüyor. Çarşamba günü Merkez Bankası faizi yüzde 13,5’ten yüzde 16,5’e yükseltti. Bunu, Erdoğan’ın giderek otoriterleşen yönetimi altında Türkiye’deki kurumların itibar kaybının bedeli olarak görmek gerek. Diktatörler, her siyasi kararda yaptıkları gibi, mali politika ve para politikasını da dikte etmeyi sevdiklerinden dolayı çok ender durumlarda iyi birer ekonomi yöneticisi olurlar” ifadelerini kullandı.

Şu anda yatırımcıların Erdoğan’ın politika kaprisleriyle ilgili risk almak istemediklerini vurgulayan Wall Street Journal, “Erdoğan seçimler öncesinde faizleri düşük tutmak istedi. Ancak, bu plan ters tepti ve şimdi de kurdaki yükselişten yabancılar ile Batılı politikacıları sorumlu tutmaya çalışacak. Türkler, yaşananların hesabını Erdoğan’dan sorarlarsa akıllılık etmiş olurlar” diye yazdı.

“ABD’de faiz artırım beklentilerinin doları güçlendirmesi ve Türkiye’de de Merkez Bankası’nın bağımsızlığına yönelik kaygılar liranın son günlerde ciddi değer kaybına uğramasına neden oldu” diyen gazete, “Dolar/TL kuru, dün 4.92’nin üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek düzeyini gördü. Lira, yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 20 değer kaybederek, dolar karşısında en fazla gerileyen gelişmekte olan ülke para birimleri arasında yer aldı” şeklinde kaydetti.

NEW YORK TIMES: “LİRA’DAKİ DEĞER KAYBI, ERDOĞAN’IN TEKRAR SEÇİLME ŞANSINI TEHLİKEYE ATTI”

New York Times gazetesi, liradaki değer kaybının Erdoğan’ın tekrar seçilme şansını tehlikeye attığını öne sürdü.

Amerikan New York Times gazetesi, “Kurdaki yükselişin seçim kampanyasını başlatmaya hazırlanan Erdoğan için olabilecek en kötü zamanda geldi. Liradaki değer kaybı Erdoğan’ın tekrar seçilme şansını tehlikeye attı” dedi.

Gazete, finans analistlerinin ve siyasi muhaliflerin, liradaki son dönemde görülen düşüşün Erdoğan’dan ve finans yöneticileri ile Merkez Bankası’nı geri plana itmesinden kaynaklandığını düşündüğünü belirtti.

REUTERS: “LİRA’DAKİ DEĞER KAYBI SEÇİMLERİ GÖLGEDE BIRAKTI”

Reuters haber ajansı Lira’daki değer kaybının seçimleri gölgede bıraktığını yazdı.

Erdoğan’ın sözleri liradaki satışı hızlandırdığını belirten İngiliz haber ajansı Reuters, “Liradaki yükseliş, seçimleri gölgede bırakıyor. Erdoğan’ın 24 Haziran’dan sonra para politikası alanında daha aktif rol oynayacağı yönündeki sözlerinin ardından satışlar hızlandı” dedi.

Enflasyondaki yükselişin özellikle orta sınıf üzerinde baskı oluşturduğu belirten Reuters, ekonomik sıkıntılara rağmen seçimlerden Erdoğan’ın galip çıkma olasılığının da yüksek olduğunu kaydetti.

FINANCIAL TIMES: “AKILLI BİR OTOKRAT NEYİ KONTROL EDEMEYECEĞİNİ BİLİR”

Financial Times gazetesi, TL’nin düşüşüyle ilgili yazısında, akıllı bir otokratın neyi kontrol edemeyeceğini bildiğini belirtti.

Finans piyasalarının yakından takip ettiği Financial Times (FT) gazetesi, dolar kurunun lira karşısında rekor kırmasını ele aldığı haberinde, ‘Liradaki Düşüş Türkiye’yi Faiz Artırımına Zorladı’ başlıklı haberinde, “Akıllı bir otokrat, neyi kontrol edemeyeceğini bilir.  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan piyasaların faiz artırım talebine karşılık vererek doğrusunu yaptı. Erdoğan, küresel finansın seyrinin ne derse ona göre hareket etmeyeceğini öğreniyor. Akıllı bir yönetici, politikalarını da değiştirmeyi bilmelidir. Faizlerin yükseltilmesi doğru bir karardı. Başka benzer adımlar atmak durumunda da kalabilir” dedi.

“ABD’de faiz artırım beklentilerinin doları güçlendirmesi ve Türkiye’de de Merkez Bankası’nın bağımsızlığına yönelik kaygılar liranın son günlerde ciddi değer kaybına uğramasına neden oldu” diyen İngiliz gazetesi, “Dolar/TL kuru, dün 4.92’nin üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek düzeyini gördü. Lira, yıl başından bu yana yaklaşık yüzde 20 değer kaybederek, dolar karşısında en fazla gerileyen gelişmekte olan ülke para birimleri arasında yer aldı. Liradaki düşüşün önlenememesi halinde 2001 yılındaki kriz öncesi görülen eski kötü günlerin yeniden yaşanabilir. Söylemeye dahi gerek yok, Erdoğan’ın otokratik yönetimi altında Merkez Bankası’nın bağımsızlığı düşüncesi de çok uzun bir zamandır geçerliliğini kaybediyor. Hassas konularda karar verme gücü yalnızca kendisinde. Uzun bir zamandır, para birimindeki değer kaybına verilecek en bariz yanıt olan sert bir faiz artırımı seçeneğini hayata geçirmekten kaçınıyordu. Bu direnç, kısmen ideolojik nedenlerden kaynaklanıyor. Ancak bu direncin siyasi nedenleri de var. Gücünü pekiştirme planlarının başarıya ulaşması, Kasım 2019’da olması gerekirken 24 Haziran 2018 tarihine çektiği cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinin her ikisini birden kazanabilmesine bağlı. Bu siyasi kumar, liradaki düşüşün hızlanmasıyla birlikte giderek riskli bir hal alıyor” dedi.

Türkiye’deki yüksek enflasyon, cari açığın finansmanı için yabancı sermaye girişine duyulan ihtiyaç ve kurdaki yükselişin döviz borcu olan şirketler üzerine yarattığı baskılar gibi ekonomiye yönelik bir dizi ciddi riskin sürdüğüne dikkat çeken Financial Times, “Tüm bu risklerin ışığında harekete geçilmesi şarttı. Esas soru Merkez Bankası’nın ‘geç likidite penceresinde’ yaptığı 300 baz puanlık faiz artımının yeterli olup olmayacağı. Bunun alternatifleri döviz rezervlerini kullanmak ve sermaye kontrollerine başvurmak olur. Sermaye kontrollerine başvurmak ülkeye fon girişini azaltır. Türkiye’nin döviz rezervleri Nisan ayı sonu itibariyle 85 milyar dolar olduğundan dolayı ilk seçeneğe başvurmak mümkün görünüyor. Ancak Ağustos 2016’dan bu yana rezervler 17 milyar dolar azaldı. Rezerv kullanımının da bir sınırı var. Para biriminin zayıflığı, Erdoğan’ın Türkiye’nin finans piyasalarının güvenini kaybetmesine neden olan alışılmadık görüşleri ve dengesiz politikalarına yönelik yüksek sesli bir uyarı oldu. Finans piyasaları, hapse attığı bahtsız gazeteciler gibi değildir. Beğensin ya da beğenmesin, piyasaların olumlu düşünmesine ihtiyacı var. Bunu geri kazanabilmesinin yolu da gerçekçi ve aklı başında politika yapmaktan geçiyor” diye yazdı.

TIMES: “ERDOĞAN’IN LONDRA ZİYARETİNDEN BU YANA LİRA DÜŞÜŞTE”

Times gazetesi, Erdoğan’ın Londra ziyaretinden bu yana lira düşüşte olduğunu yazdı.

15 Temmuz 2016’daki darbe girişimiyle ilgili İzmir’de görülen davada haklarında karar verilen 137 sanıktan 104’ünün ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldığı da aktaran Times, ‘Erdoğan’ın Demir Yumruğu Ekonomiyi Sıkarken, 100 Subay Mahkum Edildi’ başlıklı haberinde, “Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığını yeniden kazanmayı umduğu seçimlere bir ay gibi bir süre kala giderek hızlanan otoriterleşmesi Türk ekonomisini de vurmaya başladı. Lira, Erdoğan’ın geçen hafta içinde Londra’da yatırımcılarla bir araya gelmesinden bu yana üst üste rekor düşük düzeyleri gördü. Erdoğan, hem yatırımcılarla yapılan özel bir toplantı hem de Bloomberg’e verdiği mülakatta Merkez Bankası üzerinde kontrolün tamamını ele geçireceğini ve faiz oranlarını düşük tutacağını vaat etti. Reuters’a adının verilmemesi koşuluyla konuşan kaynaklar, Erdoğan’ın Türkiye’de faizleri düşük tutmanın yükselen enflasyonun dizginlenmesine yardımcı olacağı yönündeki değerlendirmelerinin toplantı odasında ‘şok ve hayretle’ karşılandığını söyledi” dedi.

DIE WELT: “TÜRKİYE, IMF’YE SIĞINMAK ZORUNDA KALACAK”

Die Welt gazetesi, Lira krizi karşısında Erdoğan’ın çaresiz kaldığını öne sürdüğü haberinde, “Dolar pahalandıkça özel borçlar kabarıyor ve Türkiye ekonomisi mahvoluyor. Uzmanlara bakılırsa Türkiye de sonunda Para Fonu’na sığınmak zorunda kalacak” dedi.

Alman gazetesi şöyle devam etti:

“Türk Lirası yılbaşından bu yana dolar karşısında yüzde 22 oranında geriledi. Pesosu yüzde 24 oranında eriyen Arjantin Uluslararası Para Fonu’ndan yardım istemek zorunda kalmıştı. Arjantin gibi Türkiye de düşen liranın enflasyonu kızıştırması kadar kredi itibarını zedelemesinden de muzdarip. Türk şirketlerinin dolarla borçlanmış olması da ek bir dezavantaj. Dolar pahalandıkça özel borçlar kabarıyor ve Türkiye ekonomisi mahvoluyor. Uzmanlara bakılırsa Türkiye de sonunda Para Fonu’na sığınmak zorunda kalacak”.

FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG: “TÜRKİYE’NİN IMF’YE BAŞVURMASI GEREKEBİLİR”

Frankfurter Allgemeine Zeitung’un (FAZ) Lira kriziyle ilgili haberinde derecelendirme şirketi Fitch’in sermaye kaçışının merkez bankasının bağımsızlığını kaybetme tehlikesiyle bağlantılı olduğu yönündeki uyarısına yer verdiği haberinde, “Analiz uzmanları faiz – enflasyon dengesi açısından merkez bankası faizinin 7 Haziran’dan önce 4 puan arttırılması gerektiğini ve ekonomi politikalarına güvenirlik kazandırabilmesi için Türkiye’nin Uluslararası Para Fonu’na başvurmasının gerekebileceğini belirtiyorlar” dedi.

Gazete şu değerlendirmelerde bulundu:

“Merkez bankası sıkı para politikasında ısrar ederken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faizlerin düşeceğini açıklaması yatırımcıyı paniğe sevk etti. Analiz uzmanları faiz – enflasyon dengesi açısından merkez bankası faizinin 7 Haziran’dan önce 4 puan arttırılması gerektiğini ve ekonomi politikalarına güvenirlik kazandırabilmesi için Türkiye’nin Uluslararası Para Fonu’na başvurmasının gerekebileceğini belirtiyorlar. Türkiye’nin yüksek büyüme hızını teşvik ve kredilerle finanse etmesinin aşırı ısınmaya yol açtığı da aktarılan görüşler arasında”.

DIE ZEIT: “SICAK PARA TÜRKİYE’DEN KAÇIYOR”

Anketlerin Erdoğan’ın 24 Haziran’da kaybedebileceğini gösterdiğini yazan Die Zeit gazetesinin Can Dündar imzalı haberinde, “Şimdi sıcak para Türkiye’den kaçıyor. Erdoğan’ın merkez bankasının para politikasına müdahale edeceklerini açıklaması, Türkiye’de yatırım yapmayı planlayanların hevesini kaçırdı” dedi.

Alman gazetesi, “Bir yıl önce dolar 1,5 lira ederken Erdoğan dövize yatıran kaybeder demişti. Dolar 5 lira sınırına dayanınca dövize yatıran değil, Erdoğan’ın sözünü dinleyip dövizini bozduran kaybetti. Dolara yatıran spekülatör ise zengin oldu. Türkiye sıcak parayla milli gelirinin yüzde 6’sına tekabül eden 55 milyar dolarlık cari açığını finanse edebiliyordu. Şimdi sıcak para Türkiye’den kaçıyor. Erdoğan’ın merkez bankasının para politikasına müdahale edeceklerini açıklaması, Türkiye’de yatırım yapmayı planlayanların hevesini kaçırdı” diye yazdı.

BERLINER ZEITUNG: “BÜTÜN BELİRTİLER GÜVEN KRİZİNİN BÜYÜDÜĞÜNE İŞARET EDİYOR”

Türk şirketlerinin dolar borçlarını ödeyemez duruma düşmesinin Türkiye’yi ekonomik krize sürükleyebileceğini yazan Berliner Zeitung’un haberinde enflasyon ve kur kaybının Türkleri liradan kaçmaya zorladığı belirtti. Gazete ayrıca, “Bütün belirtiler Cumhurbaşkanlığı ve Meclis genel seçimlerine haftalar kala güven krizinin hızla büyüdüğüne işaret ediyor. Piyasa analistleri liranın düşmesinde Japon yatırımcının lirayı elinden çıkarmasının ve Amerikan Doları’nın yükselmesinin de rol oynadığını belirtiyorlar” dedi.

Gazete, “Lira’nın hızla değer kaybetmesi 2001 yılının üç haneli enflasyon oranlarını gördüğü ağır finans krizini hatırlatıyor. 2002’de Türkler kurtuluş vaat eden Erdoğan’ın AKP’yi tek başına iktidara getirmişti. Şimdi de bütün belirtiler Cumhurbaşkanlığı ve Meclis genel seçimlerine haftalar kala güven krizinin hızla büyüdüğüne işaret ediyor. Piyasa analistleri liranın düşmesinde Japon yatırımcının lirayı elinden çıkarmasının ve Amerikan Doları’nın yükselmesinin de rol oynadığını belirtiyorlar” dedi.

 

PolitiYol Telegram'da

GÜNÜN YAZILARI

SOSYAL MEDYA

13,609BeğenenlerBeğen
10,450TakipçilerTakip Et
60,616TakipçilerTakip Et
9,284AboneAbone Ol

EDİTÖR ÖNERİSİ

HAFTANIN ÇEVİRİSİ

SON HABERLER