Henüz hiç konuşulmasa da Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı koltuğunu tekrar kazanıp, aynı anda parlamento çoğunluğunu muhalefete kaybetmesi ihtimali, üzerinde durulması gereken bir ihtimal olarak karşımızda duruyor.
31 Mart 2019 yapılan yerel seçimlerde muhalefet İstanbul, Ankara Mersin, Adana, Antalya’yı cumhur ittifakından aldı. İktidarın asıl sarsıcı seçim yenilgisi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önceden ‘’İstanbul’u kazanan Türkiye’yi kazanır’’ ifadesindeki İstanbul’da yaşandı. CHP’nin adayı İmamoğlu’nun 17 bin oy farkla sandıkta önde göründüğü AK Parti’nin itirazların yoğunlaştığı saatlerde Erdoğan’ın seçim yenilgisini kabul eden ilk sözleri şunlar oldu: “Çoğunluğu bizde. Şu anda hâlâ her şey devam ediyor. Öyle de olsa, bunlar neye dönmüş biliyor musun, bunlar topal ördek’’
Bu ifade elbette Erdoğan’ın mucidi olduğu bir ifade değildi. Başkanlık sistemiyle yönetilen Amerika Birleşik Devletleri’nde başkan ile Kongre’nin çoğunluğunun aynı partiden olmaması durumunda başkan için “topal ördek” kavramı kullanılıyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da 31 Mart seçimlerinde Belediye Başkanlığı seçimlerini kazanan muhalefete Belediye meclisinde çoğunluğun AK Parti’de olduğu bu kalıpla hatırlatıyordu. Çünkü 300 bine yakın seçmen aynı zarfta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı için başka partiye İlçe belediye başkanlıkları ve belediye meclisi üyelikleri için başka partiye oy vererek bu sonucun ortaya çıkmasına sebebiyet vermişti.
Nitekim İstanbul’u 23 Haziran tekrar seçimler sonrasında da yönetmeye devam eden İmamoğlu meclis çoğunluğunun AK Parti ve MHP’de olması sebebiyle çokça kez istediği adımları atamadı. Öyle ki bugün İmamoğlu’nun adaylık tartışmaları gündeme geldiğinde karşısına çıkan en büyük engellerden biri olarak aday olması durumunda meclis çoğunluğunun AK Parti’de olması sebebiyle Belediye başkanlığının cumhur ittifakına geçmesi ihtimali çıkıyor.
Şimdi Türkiye’de yeni bir seçim sürecine gidiliyor. Kamuoyu araştırmalarına göre, muhalefet ortak aday çıkarırsa bu adayın Cumhur İttifakı karşısında kazanma şansı oldukça yüksek. Bunun farkında olan Türkiye’deki siyasal muhalefet son yıllarda önemli bir eşiği geçti. Türkiye’deki otoriter gidişatı durdurmak için birlik olunması gerektiğini öğrendi. Bununla beraber son dönemde seçmenlerin iktidara karşı duyduğu memnuniyetsizliğin cezaya döneceğine dair inancın büyüklüğü, muhalefet partilerinde aşırı bir özgüvene yol açtı ve ortak Cumhurbaşkanı adayı kim olursa olsun, seçimi muhalefetin kazanacağına duyulan inanç güçlendi. Kazanmanın garantilendiği inancıyla oluşan bu hissiyat ittifakın hangi ilkeler temelinde örüleceğinden ziyade muhtemel adayların kendi içindeki rekabetini kızıştırdı.
Ortak aday tartışmasını kişiler üzerinden konuşmak da önemli elbette, sonuçta reel siyasetten bahsediyoruz. Ancak yine de adaylık tartışmalarını daha çok geçiş tartışması üzerinden konuşmak muhalefet için daha faydalı olacak gibi görünüyor. Türkiye’de önümüzdeki dönemde ortak bir restorasyon süreci yürütmeyi hedefleyen muhalefetin aktörleri de güçlü liderlik talebi yerine geçiş sürecini örecek bir formülde uzlaşabilmeli. Aksi durumda ortaya çıkacak aday, bir ortak adaylık için gereken güveni bu partilerin farklı tabanlarına aynı şekilde yayma performansından geri kalabilir. Bu da özellikle Erdoğan ve AK Parti’den kopma eğilimi henüz başlamış farklı muhalefet partilerine dağılmış seçmen grubunun oy verdikleri parti değişse bile Cumhurbaşkanlığı adaylığında yeniden Erdoğan’a yönelmelerine sebebiyet verebilir. Yine ortak adayın yanına yönetebilme arzusu ve beraber hareket edebilme güvenini koyamayacak muhalefet parlamentoda kazansa bile Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Erdoğan’a kaybedebilir.
Hülasa Henüz hiç konuşulmasa da Erdoğan’ın Haziran 2023 seçimlerinde cumhurbaşkanlığı koltuğunu tekrar kazanıp, aynı anda parlamento çoğunluğunu muhalefete kaybetmesi ihtimali, üzerinde durulması gereken bir ihtimal olarak karşımızda duruyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 31 Mart 2019 seçimlerinden sonra İmamoğlu’nu tarif etmek için kullandığı topal ördek konumuna 2023 yazında kendisi düşebilir. Kim bilir belki de önümüzdeki dönem çokça konuşulan geçiş sürecinin farklı bir konsepti de bu şekilde yaşanabilir.
