Serkan Üstün
İktisatçı Mustafa Sönmez, bugün Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan Yeni Ekonomik Program’ı PolitikYol’a değerlendirdi.
Programdaki 2018 ortalama kur tahminini 4.90, 2019 tahminini 5.60 olarak hesaplayan Sönmez, bu tahminin sorgulanabilir olduğunu belirtti. Sönmez ayrıca işsizlik ve büyüme verilerini abartılı bulduğunu, enflasyona karşı gelir korunmasına yönelik önlem alınmadığını dile getirdi. Sosyal güvenlikten 10 milyar TL’lik bir kısıntı yapılacağını hatırlatan Sönmez, programı ‘kemer sıkıcı, alt gelir gruplarına fatura çıkaran bir program’ olarak nitelendirdi.
Bakan Albayrak Yeni Ekonomi Programı’nı açıkladı: “Enflasyonun 2021’de yüzde 6’ya inmesi bekleniyor”
- OVP’nin isim değiştirerek Yeni Ekonomi Programı adı ile açıklanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Psikolojik olarak diğerinin yıpranmışlığını aşmak için gerekli gördüler. Önemli olan zarf değil mazruf. Format olarak ve kurgu olarak OVP’den farkı yok.
“KUR TAHMİNLERİ SORGULANABİLİR”
- Açıklanan verilerden çıkardığınız bir dolar kuru beklentisi oldu. Yıl sonu Dolar kuru beklentisi ile ilgili neler söylersiniz.
Milli Gelir’i önce cari fiyatlarla Türk Lirası olarak verirler. Sonra da tahmin ettikleri dolar kurunu açıklamadan onu dolarla ifade ederler. Biz o Türk Lirası cari fiyatı, dolar milli gelirine böldüğümüz zaman ortalama dolar kurunu ne tahmin ettiklerini anlarız. Oradan da anlıyoruz ki, 2018 için dolar kurunun ortalamasını 4.90 olarak tahmin etmişler. Bu ortalama kur aslında. 9 ayın ortalama kuru 4.62. Demek ki, yıl sonuna kadar 4.90 olacağını varsaymışlar. Bu doğru bir tahmin olabilir belki ama 2019 için öngördükleri 5.60 sorgulanabilir.
Sıkı durun Damadın 2018 dolar kuru ort beklentisi 4.90 2019 için ise 5.60 tl . Gsyh da tl leri dolara bölün görün pic.twitter.com/7BM9bRrs6J
— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) 20 Eylül 2018
Damat’ın YEP’inde öngörülen,
doların 2018 yıllık ort.sının 4.90 olabilmesi için
Eylül’de şu an 6.47 olan ortalamanın önce 6.30 a düşmesi,
izleyen 3 ayda da dolar ort.nın 5.80 TL’ye inmesi gerekiyor.
Varın anlayın ne kadar üfürük bir program olduğunu pic.twitter.com/R01zm9d5CO— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) 20 Eylül 2018
“KEMER SIKAN BİR PROGRAM”
- Bu verilerin piyasayı rahatlatmak için bu şekilde açıklandığını söyleyebilir miyiz?
Tabii. Orada tek gerçekçi veri enflasyon. Bu yılın enflasyonunun yüzde 21’e yaklaşacağını yazmışlar. Büyüme ve işsizlikle ilgili veriler abartılı. Aynı saatlerde OECD tahminlerini yayımladı. Daha objektif sayabileceğimiz OECD, dışardan Türkiye ekonomisini çok da böyle görmüyor. Onların öngörüleri bu Yeni Ekonomik Program’dan daha aşağıda. Dolayısıyla bunun bir pembe program olduğunu söylememiz lazım. Ayrıca içinde dış borç stokunun nasıl çevrileceğine, yeni kaynak girişinin nasıl sağlanacağına ilişkin bir öngörü yok. Bankalarla firmaların, alacak, kredi, batık hikayelerinde son derece pembe bir söylem var. Bunun yanı sıra yüzde 21 enflasyonu kabul edip sonra insanların bu enflasyonla reel gelirlerini nasıl koruyacaklarına ilişkin bir gelir politikası yok. Tasarruflardan bahsedilirken sosyal güvenlikten 10 milyar bir kısıntı yapılacağını görüyoruz. Bu sağlık ve sosyal yardımların kısılması anlamına geliyor. O anlamda kemer sıkıcı, alt gelir gruplarına fatura çıkaran bir program olarak niteleyebiliriz.
