New York Times gazetesi, bugünkü sayısında başyazılarından birini Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyaretine ayırdı. ‘Erdoğan istediğini alamadı’ başlıklı makalede, “Ziyaretin kalıcı imgesi Beyaz Saray’daki şatafat değil, Erdoğan’ın korumalarının ve diğer destekçilerinin Türkiye Büyükelçisi’nin konutunun dışında protestoculara dayak atması olacak” denildi.
Başyazıda, Erdoğan’ın YPG ve Fethullah Gülen konusunda ‘istediğini alamadığı’ belirtilerek, “Umulan ‘dönüm noktası’ çok uzak görünüyor” ifadeleri kullanıldı.
‘ERDOĞAN’IN TALEPLERİ MANTIKSIZDI’
Başyazının tam metni şöyle:
“Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Başkan Donald Trump’la ilk görüşmesi için Washington’a, iki taraf için de hayati önem taşıyan fakat IŞİD’i Suriye’de yenilgiye uğratmak konusundaki politikalar edeniyle derinden sarsılan ittifakta bir ‘dönüm noktası’ sağlama umuduyla geldi. Erdoğan’ın talepleri büyük ölçüde mantıksızdı, bu da gerilimin devam etmesi anlamına geliyordu.
Erdoğan’ın ziyaretinin kalıcı imgesi Beyaz Saray’daki şatafat değil, korumalarının ve diğer destekçilerinin Türkiye Büyükelçisi’nin konutunun dışında protestoculara dayak atması olacak. Polis saldırıyı ‘vahşi’ diye niteledi; Dışişleri Bakanlığı da ‘ifade özgürlüğüne karşı hoşgörülemez bir saldırı’ ifadelerini kullandı. Biri polis, 11 kişi yaralandı ve dokuzu hastaneye kaldırıldı. Bazı Cumhuriyetçi Kongre üyeleri Türkiye’nin özür dilemesi gerektiğini söyledi.
‘KORUMALAR KONUSUNDA HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ SAĞLANMALI’
Türkiye Büyükelçiliği ise göstericileri ‘barışçıl biçimde Erdoğan’ı karşılamaya gelen Türk-Amerikan vatandaşlarını saldırganca tahrik etmekle’ suçladı. Washington polisi şimdi kimin sorumlu olduğunu tespit etmek zorunda. Bu zorlu bir iş olabilir; Erdoğan ve güvenlik görevlileri Türkiye’ye dönmüş durumda. Bu arada Trump da Erdoğan’ın kendi halkına karşı otoriter baskısı konusunda şoke edici bir ilgisizlik sergiliyor; bu da ABD’nin, hukukun üstünlüğünü sağlayacağını göstermeyi daha da önemli kılıyor.
Politika meselelerine gelince; Erdoğan’ın bir dizi talebinden biri, ABD’nin (kendisinin terörist olarak gördüğü) Suriyeli Kürtleri terk etmesiydi. Fakat Trump, IŞİD’in sözümona başkenti olan Rakka’daki operasyona yardım edebilmeleri için Suriyeli Kürtleri silahlandırma planını çoktan onaylamış durumda. Erdoğan Suriyeli Kürtleri, Türkiye’de kendi hükümetine karşı savaşan PKK’den ayrılmaz bir oluşum olarak görüyor. Amerikalı askeri komutanlar ise uzun süredir, Kürtlerin bölgedeki en becerikli savaşçılar olduğunu ve Rakka kısa süre içinde ele geçirilecekse, kara gücünün parçası olması gerektiğini savunuyor.
‘FLYNN’İN TÜRKİYE’YLE İLİŞKİLERİ ŞÜPHELİ’
Erdoğan, değişken bir karakteri olan Trump’ı bu politikayı değiştirmeye ikna edebileceğini sanmış olabilir. Trump’ın diktatörlerden hoşlanması ve eski ulusal güvenlik danışmanı Michael Flynn’in Türkiye’yle şüpheli ilişkileri göz önünde bulundurulduğunda, bazı üst düzey Amerikalı yetkililer de bunun olmasından endişeleniyordu. Fakat Trump doğru bir biçimde Suriyeli Kürtleri destekleme kararını değiştirmedi.
Suriyeli Kürtler, Türkiye’nin güney sınırında bir Kürt bölgesi oluşturmuş durumda; Türkiye, Rakka savaşıyla artan rolleri sayesinde bu bölgeyi genişletmelerinden ve PKK’ye silah vermelerinden endişeleniyor. Pentagon ise Türkiye’nin kaygılarını hafifletmek için daha fazla Arap’ı operasyona dahil etti; Arapların, Rakka’nın geri alınması için savaşacak 50 bin kişilik kara gücünün yüzde 80’inini oluşturabileceği belirtiliyor.
‘GÜLEN KONUSUNDA YETERLİ KANIT SUNULMADI’
Erdoğan aynı zamanda, geçen temmuzdaki başarısız darbenin beyni olduğuna inandığı Fethullah Gülen’in iadesi için yönetimi ikna etmeyi umuyordu. Yönetim bu talebi de kabul etmiş görünmüyor. Böyle bir kararın verişebilmesi için sıkı bir yargı süreci var ve yetkililerin söylediğine göre, Türkiye şu ana dek iade iddiasını desteklemek için gereken kanıtları sunmuş değil.
Ziyaretten duyulan memnuniyetsizliği yansıtacak şekilde, Türkiye IŞİD karşıtı koalisyonun Amerikalı koordinatörü Brett McGurk’ün görevden alınmasını istedi ve Suriyeli Kürtlerin saldırısına uğraması halinde kimseye sormadan misilleme tehdidinde bulundu. Umulan ‘dönüm noktası’ çok uzak görünüyor.”
