Ortadoğu son yıllardaki en büyük diplomatik krizin eşiğinde. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Mısır ve Yemen peş peşe Katar ile ilişkilerini kesti. Ardından Libya ve Maldivler de bu ülkelere katıldı. Mısır hava sahasını Katar’a tamamen kapatırken diğer ülkeler de Katar ile hava, kara ve deniz trafiğini kesmeye hazırlanıyor
Katar ile ilişkilerin kesilmesinin temelinde Katar’ın terör örgütlerine yardım ettiği suçlaması yer alıyor. Geçtiğimiz ay artan bu gerilim ülkeler arasında iplerin kopmasına neden oldu. Katar, Suudi Arabistan ve Mısır tarafından Ortadoğu’da hem IŞİD’e hem de Müslüman kardeşlere destek vermekle suçlanıyor. Suudi Arabistan’ın Katar’a olan tepkisinin bir nedeni de Katar’ın İran’a yakınlaşması. Suudi Arabistan, İran’ın ülkedeki Şii nüfusuna olası desteğinden tedirginlik duyuyor. Bu nedenle İran’a yakınlaşan Katar ile ilişkilerini keserek başka bir konuda daha mesajını vermiş görünüyor.
KATAR İDDİALARI YALANLIYOR
Katar ise ilişkileri kesen 5 Ortadoğu ülkesinin ‘teröre destek’ iddialarını yalanladı. Katar’a karşı bir ‘karalama kampanyası’nın başlatıldığını söyledi.
Katar Dışişleri Bakanı Saif Ahmed es-Sani, son mesajında Körfez ülkelerine uzlaşı mesajı göndererek “farklılıkların diyalog yoluyla çözülmesi gerektiğini” söyledi.
AKP HÜKÜMETİ NE YAPACAK?
İktidara geldiği günden bu yana Katar ve Suudi Arabistan ile yakın ilişkiler içinde bulunan AKP hükümetinin bu krizde nerede saf tutacağı merak edildi.
ABD ile yakınlaşan Suudi Arabistan’a destek olacak bir Erdoğan, Katar ile bütün ekonomik ilişkilerin kesilmesi anlamına gelebilir ki bu son dönemde ekonomiyi canlandırma hamleleri atan AKP hükümetinin bu süreçte işine yaramayacak. Öte yandan, Ortadoğu’daki çok önemli blokları karşısına almış bir Katar ile işbirliğine devam etmek, Türkiye’nin Ortadoğu’da gittikçe silikleşen imajını daha kötü duruma getirebilir. Dış politikada ‘sıfır sorun’ politikasıyla yola çıkıp tam tersi duruma düşen AKP hükümetinin nasıl bir adım atacağı merakla beklenirken Erdoğan Katar’ın terör zanlısı olarak tasvif edilmesinin çok ağır bir itham olduğunu söyleyerek Katar’a desteğini açıkladı.
Erdoğan; konuyla ilgili olarak “Katar’a karşı başlatılan yaptırımları, doğru bulmadığımızı peşinen ifade etmek istiyorum. Körfez İşbirliği Konseyi üyelerinin kendi aralarındaki meseleleri karşılıklı diyalog yolu ile çözmesi en doğru yoldur. Bu çerçevede Katar’ın ortaya koyduğu soğukkanlı ve yapıcı tutumu takdir ile karşılıyoruz. Terör örgütlerine karşı etkin bir mücadele verdiğini yakinen bildiğimiz Katar’ın bu şekilde izole edilmeye çalışılması hiçbir sorunun çözümüne katkı sağlamayacaktır. En kısa sürede Katar’a yönelik tüm yaptırımların kaldırılacağını ümit ediyorum.” dedi.
7 Haziran Çarşamba günü ise hükümetten Katar ile ilişkileri bir ileri seviyeye taşıyan bir hamle geldi. Katar’da Türk askeri birliklerinin konuşlandırılması tasarısı Meclis’te kabul edildi.
Katar ile jandarma eğitimi için işbirliği anlaşması ve Türk askeri birliklerinin Katar’da konuşlanmasına dair tezkereler TBMM Genel Kurulu’nda 240 milletvekilinin kabul, 32 milletvekili de ret oyu vermesiyle kabul edildi.
KATAR’DA TÜRK ASKERİ BİRLİKLERİNİN KONUŞLANDIRILMASI TASARISI KABUL EDİLDİ
ANA MUHALEFET NE DİYOR?
AKP Katar’a desteğini belli ettikten sonra ise ana muhalefetten hükümete konuyla ilgili eleştiriler geldi. İlk olarak CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu partisinin grup toplantısında hükümete “İhvan’ı destekleyecek siyasetten uzak durun” mesajı verdi.
Ardından Türkiye-Katar ilişkilerinin ekonomik boyutunu meclise taşıyan CHP İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke, Türkiye Varlık Fonu aracılığıyla şu ana dek Türkiye’ye giren kaynağın ne kadarının Katar kaynaklı olduğunu sordu. Böke, ÇAYKUR hisseleri aracılığıyla Katar’dan Türkiye’ye 600 milyon dolarlık sermaye girişi olduğunu söyledi.
CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, AKP hükümetinin Katar’a asker göndermeyi içeren tasarıyı onaylamasını eleştirdi. TBMM’de, tasarıyı onaylayan vekillere seslenen Hakverdi “Hanginizin oğlu uzun dönem torpilsiz askerlik yaptı?” dedi.
CHP’Lİ HAKVERDİ’DEN AKP’YE KATAR SORULARI: HALKIN EVLATLARININ CANI SİZCE KAÇ VARİL PETROL EDER?
CHP Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı, Türkiye’nin Katar ile olan ilişkilerinde ‘terör örgütlerine’ para transferi sorusunu gündeme getirdi. Atıcı, Başbakan’a “Katar çeşitli terörist gruplara Türkiye üzerinden para transfer ediyor olabilir mi?” diye sordu.
Atıcı, Ortadoğu coğrafyasında son günlerde yaşanan gelişmelerde, Katar teröre destek vermekle suçlanmakta ve yoğun bir ambargo ile karşı karşıyadır. Katar’ın Türkiye’ye yakın ilgisi, Türkiye’de “Nereden geldiği belli olmayan döviz” miktarının giderek artması ve Katar’ın terörle ilişkili olduğu iddiaları bir arada düşünüldüğünde Terörün Türkiye üzerinden desteklenme olasılığı akıllara gelmektedir.” ifadelerini kullandı.
“KATAR TERÖRİST GRUPLARA TÜRKİYE ÜZERİNDEN PARA TRANSFERİ Mİ YAPIYOR?”
Ortadoğu’daki ülkeler ise Katar’a ambargo konusunda kararlılığını devam ettiriyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır; Katar’a karşı ortak bildiri yayımladı. 59 kişi ve 12 kuruluşun terörle ilişki içinde olduğu belirtilen bildiride, Dünya Müslüman Alimler Birliği Başkanı Yusuf el-Karadavi de yer alıyor. Listede bulunan önemli isimlerden birisi olan Yusuf el-Karadavi Müslüman Kardeşler’in liderlerinden bir tanesi.
PROF. DR. YALÇIN KARATEPE TÜRKİYE – KATAR EKONOMİK İLİŞKİLERİNİ DEĞERLENDİRDİ
Katar krizini hakkında okunması gereken köşe yazıları:
-Ceyda Karan – Körfezdeki Fırtınaya Üslenmek
-Nuray Mert – Katar’ın Başına Gelenler
-Mehmet Y. Yılmaz – Ortak Düşman Kim?
-Zeynep Gürcanlı – Erdoğan’ı bekleyen ikilem: Suudiler mi Katar mı?
-Çetiner Çetin – Katar Depremi
-Murat Yetkin – Katar Krizi: Dokunan Yanabilir
-Verda Özer – Arap Krizi Bize de Sıçrar Mı?
-İbrahim Varlı – Selefi Köktendinciliği Birlikte Desteklediler!
-Fehim Taştekin- Ah Katar Vah Katar
