İstanbul’da Cumhur İttifakı 36, Altılı İttifak 50 milletvekiline sahip oluyor görünmekte. Ortak listeyle seçime katılmak muhalefet için avantaj sağlamaktadır.
İstanbul 15,8 milyon nüfusu ile Türkiye’nin en büyük şehridir ve parlamentoya önümüzdeki dönemde doksan sekiz milletvekili gönderecektir. İstanbul, demografik olarak Türkiye’nin en kozmopolit şehridir. Şehirde ikamet edenlerin yalnızca %14’ü İstanbulludur. İstanbul en fazla Sivas, Kastamonu ve Ordu’dan göç almıştır. Şehrin ekonomisinde sanayi ve turizm ön plana çıkmaktadır. Bizans İmparatorluğu ve Osmanlı Devleti’ne uzun yıllar başkentlik yapmasıyla birçok tarihi mekanı ve yapıya ev sahipliği yapan İstanbul’u yerli ve yabancı turistler ziyaret etmektedir. Ayrıca birçok sektörün üretim alanları, fabrikalar ve sanayi kuruluşları da İstanbul’da bulunmaktadır. Çatalca, Şile ve Silivri ise şehrin biraz daha dış çeperinde bulunmasından ötürü tarımın gelişmesiyle ön plana çıkmaktadır.
Aşağıda 2018 genel seçimlerinde alınan milletvekilliği sonuçlarına göre hazırlanan grafik ve harita bulunuyor.
2018 Genel seçimlerinde AK Parti %41,7 oy oranıyla birinci parti ve ikinci sırada %26,5 ile CHP bulunuyor. Üçüncü sırada %12,5 oy oranıyla HDP bulunurken, HDP’yi %8,1 oy oranı ile MHP, %8,05 oy oranı ile İYİ Parti, %1,5 oy oranı ile Saadet Partisi izliyor.
- Arnavutköy, Esenler ve Sultanbeyli ilçeleri AK Parti’nin İstanbul’da en yüksek oy oranına ulaştığı ilçeler. Üç ilçede AK Parti’nin oy ortalaması %55 seviyesinde. AK Parti’nin en düşük oy aldığı üç ilçe ise Kadıköy, Beşiktaş ve Bakırköy’dür.
- CHP, en yüksek oy oranını %54,05 ile Kadıköy’de alırken en düşük desteği %7,59 ile Sultanbeyli’den almaktadır.
- MHP’nin oy oranı Arnavutköy, Bağcılar, Esenler, Kağıthane, Pendik, Sultanbeyli ve Tuzla’da %10’un üzerindedir. Kadıköy, Beşiktaş ve Bakırköy ise MHP’nin en düşük oy oranına sahip olduğu ilçeler.
- İYİ Parti’nin en çok oy aldığı ilçeler Şile, Bakırköy ve Çatalca olurken ise Sultanbeyli, Sultangazi ve Sancaktepe İyi Parti’nin en düşük oy aldığı ilçelerden.
- HDP ise İstanbul’da Sultanbeyli, Esenyurt ve Sancaktepe’de ön plana çıkıyor. Üç ilçedeki ortalama oy oranı %10 seviyesinde.
İSTANBUL’DA MAHALLE BAZLI DEĞİŞİMLER
İstanbul’da AK Parti, CHP ve HDP’nin yoğun oy aldığı mahalleler bulunuyor. 2011’den 2018 seçimlerine kadar İstanbul’da partilerin önde oldukları mahalle sayılarını incelediğimiz analizin grafiği aşağıdadır.
- 2011 genel seçimlerinde İstanbul’da bulunan mahallelerin yedi yüz kırkında AK Parti’nin üstünlüğü vardı. AK Parti’nin önde bulunduğu mahalleler Sultanbeyli, Sultangazi, Bağcılar, Esenler ve Arnavutköy’de yoğun olarak görülmektedir. 2015 Haziran seçimlerinde altı yüz otuz sekiz, 2015 Kasım seçimlerinde altı yüz altmış sekiz ve 2018 seçimlerinde altı yüz altmış üç mahallede birinci olan AK Parti’nin bugün itibariyle iki beş yüz kırk altı mahallede üstünlüğünü kaybetmesi beklenmektedir. AK Parti’nin 2022 Ağustos itibariyle beş yüz on yedi mahallede birinci olması öngörülmektedir. 2018 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı üç mahalle aşağıda sıralanmıştır.
- Tuzla-Akfırat Mahallesi: %90,1
- Şile-Kurna Mahallesi: %75,4
- Şile-Ağaçdere Mahallesi: %73,2
- CHP’nin önde olduğu mahalleler Beşiktaş, Kadıköy, Bakırköy, Sarıyer, Çatalca ve Büyükçekmece’de yoğun olarak bulunmaktadır. Parti, 2011 seçimlerinde iki yüz on üç mahallede birinci durumdaydı. 2015 Haziran seçimlerinde özellikle AK Parti’nin birçok mahallede %8-10 civarında oy kaybetmesiyle beraber doksan bir mahallede daha öne geçti. 2015 Kasım seçimlerinde ise CHP’nin birinci olduğu mahalle sayısı iki yüz seksen bir oldu. 2018 seçimlerine gelindiğinde ise CHP, önde bulunduğu mahallelerde hem HDP hem de İyi Parti’ye oy kaybetti ancak AK Parti’nin CHP’den daha fazla oy kaybetmesinden dolayı CHP’nin birinci olduğu mahalle sayısı iki yüz seksen beşe yükseldi. 2022 Ağustos itibariyle CHP’nin İstanbul’da dört yüz bir mahallede birinci olması tahmin edilmektedir. 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı mahalleler aşağıda sıralanmıştır.
- Çatalca-Yaylacık Mahallesi: %86,0
- Çatalca-Çiftlikköy Mahallesi: %64,1
- Kadıköy-Fenerbahçe Mahallesi: %63,7
- HDP, 2011 seçimlerinde yedi mahallede birinci partiydi. 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti ve CHP’den aldığı oylarla beraber on yedi mahallede birinci oldu. 2015 Kasım seçimlerinde ise önde bulunduğu mahalle sayısı ön dörde gerilemektedir. 2018 genel seçimlerinde on üç mahallede birinci olan HDP’nin 2022 Ağustos itibariyle on yedi mahallede birinci olması beklenmektedir. HDP’nin 2018 genel seçimlerinde en yüksek oy aldığı üç mahalle aşağıda sıralanmıştır.
- Beyoğlu-Çukur Mahallesi: %62,9
- Fatih-Nişanca Mahallesi: %51,1
- Beyoğlu-Hacıahmet Mahallesi: %50,7
PARTİLERİN ÖNDE OLDUKLARI MAHALLELERDE OY GEÇİŞLERİ
Bu başlık altında İstanbul’da AK Parti, CHP ve HDP’nin 2011 seçimlerinde en yüksek oy oranına ulaştıkları 100 mahalle belirlendi ve her partinin yüksek oy aldığı mahallelerde 2011-2018 genel seçimleri arasındaki oy geçişleri tespit edildi.
İlk analiz 2011 genel seçimlerinde AK Parti’nin en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahalle için yapılacak ve aşağıdaki grafik AK Parti’nin İstanbul’da en yüksek oy oranına ulaştığı 100 mahallenin son dört genel seçimdeki sonuçlarını göstermektedir.
2011 seçimlerinden 2018 seçimlerine kadar AK Parti 9 puan oy kaybetmiş durumda. MHP, AK Parti’den 2018 seçimlerinde %6 civarında oy almaktadır.
- 2011-2018 arasında yapılan seçimlerde AK Parti oyları en yüksek oy aldığı yüz mahallede %70 ile %59,9 arasında değişmekte ve AK Parti en düşük oy oranını 2018 genel seçimlerinde elde ediyor.
- 2015 Haziran seçimlerinde AK Parti’den HDP ve MHP’ye oy geçişleri var. 2015 Kasım seçimlerinde AK Parti, 2015 Haziran seçimlerinde kaybettiği oyların tamamını geri kazanıyor.
- 2018 genel seçimlerinde ise AK Parti’de %10 oy kaybı gerçekleşiyor ve kayıpların büyük çoğunluğu MHP’ye bir kısmı ise İyi Parti’ye gidiyor.
CHP’nin 2011’den 2018’e kadar oy kaybı %11 seviyesinde. CHP, kalelerinde yara almış görünmekle beraber hala %50’nin üzerinde seyrediyor.
- İstanbul’da CHP’nin en yüksek oy oranına ulaştığı yüz mahallede oyları %63,5 ile %52,5 arasında değişmektedir.
- 2015 Haziran seçimlerinde CHP’den HDP’ye %5,5 civarında oy geçişi var. 2018 genel seçimlerinde ise CHP, %5’e ek olarak %4,5 daha oy kaybediyor HDP’ye.
- 2015 Kasım seçimlerinde ise MHP’den CHP’ye %1,5 civarında oy geliyor.
- 2018 seçimlerinde ise CHP, HDP’ye oy kaybederken bir yandan da İYİ Parti’ye seçmen kaybetti. CHP’den İYİ Parti’ye %5 civarında seçmen transferi söz konusu.
Ağustos 2022 itibariyle Anket Verileri Işığında Ankara’da Seçim Aritmetiği
Aşağıdaki grafikte İstanbul’da partilerin bugünkü tahmini oy oranları yer almaktadır. Tahmin edilen sonuçlar kamuoyu araştırmalarında ‘’Bu Pazar bir seçim olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz (?)’’ ve ‘’2018 genel seçimlerinde hangi partiye vermiştiniz, bugün hangi partiye oy verirsiniz (?)’’ sorularına verilen cevaplardan oluşan anket verilerinin geçmiş seçim sonuçlarındaki bölgesel ağırlıklar kullanılarak ilçelere göre dağıtılması ve ardından ilçelerin seçmen sayısı ile oranlanmasıyla il genel sonucu elde edilmiştir.
Aşağıdaki tabloda partilerin ilçeler bazında tahmin edilen oy oranları verilmiştir. Renklendirilen sütunlardaki partiler o ilçede birinci parti olmuştur.
Ankara’da güncel anket verilerinin 2018 seçimlerinde oluşan ağırlığa göre dağıtılması sonucunda 16 ilçede CHP, 23 ilçede ise AK Parti birinci parti durumunda
Ağustos 2022 İstanbul Genel Seçim Tahminleri
- Anket verilerine göre 2018’den bu yana AK Parti’de %11, MHP’de %4,1 ve HDP’de %1,8 civarında oy kaybı tahmin edilmektedir.
- Ağustos 2022 verilerine göre CHP %2,2, İyi Parti %5,9 oranında oy artırmaktadır.
- Yeni kurulan partilerden ise Deva Partisi %2,4, Gelecek Partisi %1,2, Zafer Partisi %2,8, Memleket Partisi %0,7, Yeniden Refah Partisi ise %1,9 oy oranına ulaşmaktadır.
BUGÜNKÜ ARİTMETİKTE MİLLETVEKİLİ DAĞILIMI NASIL OLUR?
Milletvekilliği seçiminde İstanbul’daki dağılımın nasıl olabileceğine dair 3 ayrı senaryo var.
- Tüm partiler ayrı listelerle seçime katılıyor
- Cumhur İttifakı ortak liste (AK Parti+MHP+BBP), Millet İttifakı (CHP+İyi Parti+DP), 3.İttifak (SP+DEVA+GP), HDP
- Cumhur İttifakı (AK Parti+MHP+BBP), 6’lı İttifak (CHP+İyi Parti+DP+SP+DEVA+GP), HDP
Senaryo-1
Tüm partilerin ayrı ayrı seçime katıldığı bu senaryoda milletvekili dağılımı aşağıdaki gibi oluyor.
1.Bölge
2.Bölge
3.Bölge
Senaryo-1’de AK Parti ve CHP 12’şer milletvekili elde ederken, İYİ Parti beş, HDP üç, MHP, Deva Partisi ve Zafer Partisi birer milletvekili elde etmektedir.
Senaryo-2
Senaryo-2’de Cumhur İttifakı ortak liste ile seçime katılıyor ve muhalefette İYİ Parti, CHP ve DP ortak liste ve SP, DEVA, GP ise kendi aralarında farklı bir ortak listeyle seçime katılıyor. HDP ise senaryo-1’de olduğu gibi seçime tek başına katılıyor.
1.Bölge
2.Bölge
3.Bölge
Senaryo-3
Senaryo-3 ise, 6’lı masa üyelerinin tek liste seçime katıldığı, Cumhur İttifakı’nın da listede ortaklaştığı ve HDP’nin ise tek başına seçime katıldığı bir durumu öngörmektedir.
1.Bölge
2.Bölge
3.Bölge
İSTANBUL’DA DEĞİŞİMİN YÖNÜ
- İstanbul’da HDP’den CHP’ye %2 civarında oy geçişi var.
- AK Parti, 2018’den bu yana %11 oy kaybetmiş görünmektedir.
- İYİ Parti 2018 genel seçimlerine göre %6 oy artırmış durumda.
