İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin Mayıs ayı iş cinayetleri raporu yayımlandı. Mayıs’ta en az 156 işçi yaşamını yitirirken, bunların en az 29’unun Covid-19’dan kaynaklandığı belirtildi. Raporda, “Gelinen noktada Covid-19 bir işçi sınıfı hastalığı haline gelmiştir” denildi.
İSİG Meclisi tarafından ulusal ve yerel basından, işyeri hekimlerinden, iş güvenliği uzmanlarından, işçilerin mesai arkadaşlarından, sendikalardan, meslek odalarından derlenen ve her ay yayımlanan iş cinayetleri raporunun yenisi kamuoyuyla paylaşıldı.
Raporun satır başları şöyle:
Mayıs ayında tespit edebildiğimiz Covid-19 nedenli en az 29 işçi yaşamını yitirdi. Daha fazla kaybettiğimiz arkadaşımız olabilir ancak bilgilere ulaşmak çok zor. Yine bu ölümlerle bağlantılı olarak kaybettiğimiz işçi aileleri de var. Bu anlamda yineleyelim: Gelinen noktada Covid-19 bir işçi sınıfı hastalığı haline gelmiştir.
Tespit edebildiğimiz kadarıyla Covid-19 nedenli Mart ayında 14 işçi, Nisan ayında 103 işçi ve Mayıs ayında 29 işçi yaşamını yitirmiştir.
İş cinayetlerinin aylara göre dağılımına baktığımızda Ocak ayında en az 114 işçi, Şubat ayında en az 133 işçi, Mart ayında en az 113 işçi, Nisan ayında en az 221 işçi ve Mayıs ayında en az 156 işçi yaşamını yitirdi. 2020 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinde en az 737 işçi arkadaşımızı kaybettik.
156 emekçinin 113’ü ücretli (işçi ve memur), 43’ü kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluşuyor.
Ölenlerin 6’sı kadın işçi, 150’si erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, gıda, tekstil ve metal işkollarında gerçekleşti.
Altı çocuk işçi can verdi. Çocuk işçi cinayetleri tarım işkolunda gerçekleşti.
Ölenlerin yaş ortalamasına baktığımızda: Kendi nam ve hesabına çalışanlar (çiftçi ve esnaf) 50 yaş, ücretliler (işçi ve memur) 41 yaş.
51 yaş ve üstünde ise çalışırken ölen 59 emekçi bulunuyor: Çiftçi ve esnaflar ile tarım, tekstil, ticaret, metal, inşaat, taşımacılık, gemi/tersane, sağlık, güvenlik ve belediye işçileri.
14 göçmen/mülteci işçi yaşamını yitirdi: 6’sı Afganistanlı, 5’i Suriyeli, 1’i Azerbaycanlı, 1’i Gürcistanlı ve 1’i Iraklı.
Ölen işçilerin 2’si sendikalı. Sendikalı işçiler cam ve belediye işkollarında çalışıyordu.
Ölümler en çok tarım, inşaat, taşımacılık, ticaret/büro, belediye/genel işler, metal, sağlık ve tekstil işkollarında gerçekleşti.
En fazla ölüm nedenleri sırasıyla Covid-19, trafik/servis kazası, ezilme/göçük, kalp krizi, yüksekten düşme, zehirlenme/boğulma, şiddet, patlama/yanma, intihar ve elektrik çarpması.
COVID-19 nedenli ölen işçilerin sayısının daha fazla olabileceği ifade edilen açıklamada, bu ölümlerle bağlantılı olarak işçi ailelerinden de hayatını kaybedenler olabileceğini belirtildi.
“COVID-19 bir işçi sınıfı hastalığı haline gelmiştir” ifadelerinin yinelendiği açıklamada, bu hastalığın tüm ekonomik yükünün de işçi sınıfına yüklendiği ifade edilerek bunun bir sonucu olarak işsizlik, açlık, güvencesiz çalıştırma koşullarının da derinleştirileceği öngörüsünde bulunuldu.
“İşçi sağlığı mücadelesi olarak daha evvel karşılaşmadığımız bir süreç yaşadık ve lokal çıkışlar dışında buna uygun bir yanıt veremedik” öz eleştirisinde bulunan İSİG, COVID-19 ile birlikte farklı koşullarda çalışmaya sürüklenen işçilerin talepleri arasındaki açıyı kapatma pratiğinde de eksik kaldıklarını ifade etti.
Açıklamada salgın dönemindeki çalışmalarını da değerlendirerek öz eleştiri yapan İSİG, COVID-19’a karşı önlem alınması taleplerinin yanında işsizlik ve açlığa karşı mücadeleyi de ön plana çıkaracaklarını belirtti.
