Siz deodorant kullanmadığınızda iklim değişikliğini önleyemezsiniz ama ABD bütün fabrikalarına hava filtresi, hava kalitesi zorunluluğu getirdiğinde bir etkisi olur. Siz bir yerden başlarsanız da en azından tarafınız belli olur.
Günümüzde bilime inanmama ve bilimle ters düşme o kadar moda oldu ki, her yeni bilimsel bilgiye bir grup çok bilmişin inanmama ve reddetme eğilimini daha fazla görüyoruz. Bir bakıyoruz aşı karşıtı biri diğer taraftan iklim değişikliğini de reddediyor, astronomiyi bir yana bırakıp evrenin enerjisinin kendi hayatını etkilediğini düşünüyor. Bu bilimi reddeden ve bilimsel kanıta dayanmayan her şeye inanan kesim aynı, biz hep aynı zihinlerle mücadele ediyoruz.
Bilimi reddeden gruplarla mücadele eden alanların biri de iklim bilimciler, kendileri iklim değişikliği var dikkat etmemiz gerekli diye yıllardır her yolu deniyorlar. Gelişmiş ve süper güç olan ülkeler iklim değişikliğini uzun bir süre görmezden gelse de bir yol kat etmeye çalışan ABD’nin bu dönemdeki siyasetçilerinin iklim değişikliğinin insan kaynaklı olmadığına inandıklarını söyleyebiliriz.
İklim değişikliği, İsveçli bir bilim insanı olan Svante Arrhenius’un 1896 yılında yaptığı araştırmada atmosferdeki karbondioksit miktarının her geçen gün arttığını kanıtlamasıyla hayatımıza girdi. Makalede Sanayi Devrimi öncesinde ve sonrasındaki karbondioksit miktarı baz alınarak ortalama sıcaklığın artması ele alınmış.
İklim değişikliğinin ne olduğunu basit bir dille anlatacak olursak, yeryüzüne ulaşan güneş ışınlarının neredeyse yarısı yeryüzünü bir ayna olarak kullanarak yansır, yarısı da atmosferdeki karbondioksit, metan, ozon, azot oksit, su buharı gibi gazların yoğunluğu ile yeryüzünde tutulmakta. Yeryüzündeki ortalama sıcaklık karbondioksit miktarının artarak, atmosferin daha yoğun hâle gelmesiyle de artmış olur. Bu döngüye sera gazı etkisi denmekte ve insan odaklı faaliyetlerin atmosferdeki değişimi tetiklediği ve daha fazla güneş ışınının yeryüzünde kaldığı, buna bağlı olarak sıcaklığın arttığı bilinmekte.
İklim değişikliğinin etkisi ile sellerin artması, kasırgaların meydana gelmesi, kuraklıklar, deniz ve okyanusların su seviyelerinde artış, buzulların erimesi gibi birçok sonuç günlük hayatımızda karşımıza çıkmakta. Peki iklim değişikliğini evrende yaşayan tek gezegen biz miyiz? Başka gezegenlerde iklim değişikliği olmuyor mudur? Bu sorulara en yakın ve en güzel örnek: Mars.
Mars’ın yüzeyinde soğuk bir çöl olduğu bilinse de zamanla yapılan yüzey incelemeleri bir zamanlar akan nehirlerin, göllerin, büyük okyanusların varlığını göstermekte. Mars atmosferi, Dünya atmosferine kıyasla %0,6 yoğunluğa sahip, bu yoğunlukta sıvı su ve yaşam belirtilerini bulmak çok zor ama bir zamanlar da Mars atmosferi bu kadar ince miydi? Mars yüzeyinde “artık” bir yaşam belirtisi kalmadığı için atmosfer de zamanla incelmiş olabilir miydi? Bilim her zaman merakla sorular sorar ve kanıtlarıyla birlikte yanıtlar aramaya çalışır.
Mars geçmişte bir yerde karbon dioksit oranının çok yüksek olduğu bir atmosfere sahip olmuştur. Peki Mars böyle bir süreç geçirdikten sonra bu hâle geldiyse Dünyamızı da iklim değişikliğinin etkisiyle aynı süreç ve aynı son bekliyor diyebilir miyiz? Mars ve Dünya arasında Salda Gölü-Jezero Krateri dışında birçok ortak nokta ve benzerlik var. İklim değişikliğinde gelinen nokta da engelleyici çalışmalar ve seferberlik yapılmadığında aynı olabilir.
Mars’a koloni kurmak ve oraya yerleşmek bir proje ve bunu heyecanla destekliyorum ama Dünyamıza ne olacak? İnsanlık kendi çıkarları doğrultusunda Dünyayı kirleterek onu kaderine terk edemez. İklim değişikliği ile ilgili çalışmalar bireysel çabalardan çok devletler düzeyinde öncelikli olarak devam etmelidir. Siz deodorant kullanmadığınızda iklim değişikliğini önleyemezsiniz ama ABD bütün fabrikalarına hava filtresi, hava kalitesi zorunluluğu getirdiğinde bir etkisi olur. Siz bir yerden başlarsanız da en azından tarafınız belli olur.
