Türkiye’nin ilk “Evrensel Çocuk Müzesi” geçtiğimiz hafta Karşıyaka’da açıldı.
Yalı Mahallesi’nde 7 bin 200 metrekare alan üzerinde kurulan kampüste; paleontoloji sergisi, entomoloji sergisi, inşaat adası, bilim adası oluşturuldu. Kampüs içerisinde ayrıca okul gruplarının yararlanacağı piknik alanı, etkinlik tiyatro ve gösteriler için bir sahne, belgeseller için cep sineması, ziyaretçilerin yararlanması için restoran, büfe, hediyelik eşya ve fotoğrafçı dükkanları da var.
Ayrıca kampüsün kadrosuna; disiplinler arası eğitimin sağlanabilmesi amacıyla, paleontologlar, biyologlar, fizik pedagogları, sosyologlar, aile-çocuk danışma rehberi ve müze rehberleri gibi birçok alandan eğitmen dahil edildi. Çocukların ‘anlamlı öğrenme’ imkanı bulacağı kampüste; Paleontoloji adasında 15 adet dinozor replikası ve fosil kazı alanı, entomoloji adasında böcek replikaları ve böcek otelleri, biyolojik gölet, sinevizyon salonu, küçültülmüş inşaat makineleri, sergi ve eğitim alanlarının yanı sıra yeşil alanlar, oyun alanları yer alıyor. Proje kapsamında bir de Çocuk Tiyatrosu kuruldu. Yine burada dünyanın ilk “Evrensel Değerler Ödülleri” bundan sonra, geleneksel olarak çocukların oylarıyla sahiplerini bulacak. Müze Bilim Kurulu tarafından hazırlanan 30.000 akademik yayın öğretmen ve öğrencilere ücretsiz dağıtılacak.
KARŞIYAKA’NIN HEDEFİ ÇOCUK MERKEZLİ BİR KENT
Karşıyaka Belediye Başkanı Hüseyin Mutlu Akpınar; “Karşıyaka Belediyesi, belki de Türkiye’de bir ilki gerçekleştirerek Türkiye’de çocuk merkezli bir kentin mümkün kılınabileceğini göstermiştir. Çocukların, sosyal ve kültürel gelişimleri, bir kentin onlara sunduğu olanaklara bağlıdır. Çocukların sosyal ve kültürel alanlarının fazlalığı, çocukların gelişimi konusunda fark yaratacak etkenlerden birisidir. Buna göre, çocuk gelişimini sadece eğitime ya da spor alanlarıyla sınırlı tutmak değil kültürel alanlara, onların bilimle, doğa tarihiyle, insanlık tarihiyle doğrudan tanıştırmak bir yerel yönetimin en önemli görevleri arasındadır. Çocukların belki de okulda göremediği ya da yalnızca teorik olarak kazandığı bilgileri somutlayacak müze ve görsel alanların varlığı, çocuğun kültürel gelişiminde büyük sıçrama yaratacaktır.
Bizim de taraf olduğumuz “Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme”ye göre, “taraf devletler, her çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlâksal ve toplumsal gelişmesini sağlayacak yeterli bir hayat seviyesine hakkı olduğunu kabul ederler. Aynı zamanda, çocuğun oynama ve yaşına uygun eğlence (etkinliklerinde) bulunma ve kültürel ve sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkını tanırlar. Kültürel ve sanatsal yaşama tam olarak katılma hakkını saygı duyarak tanırlar ve özendirirler ve çocuklar için, boş zamanı değerlendirmeye, dinlenmeye, sanata ve kültüre ilişkin (etkinlikler) konusunda uygun ve eşit fırsatların sağlanmasını teşvik ederler.” dedi.
Akpınar: “Kuşkusuz bütün bunları sağlamak da devlet idaresinin görevidir. Yerel yönetimler ise, bu devlet idaresinin parçası olarak, çocukların kültürel ve sanatsal yaşama özgürce katıldığı ve bunun teşvik edildiği bir kent ortaya çıkarmakla mükelleftir. UNICEF’in tanıdığı Çocuk Dostu Kent’in özelikleri arasında “Arkadaşları ile oyun oynamak ve yeşil alana sahip olmak” ve “Kültürel ve sosyal etkinliklere katılmak” da bulunmaktadır. Buna göre, kentlerden, “Yerel yönetimlerin çocuk katılımıyla kanıt temelli politika ve program tasarımı konusunda kapasitelerinin artması” ve “Doğrudan ve dolaylı olarak çocukların faydalandığı programların yeterli kaynaklara sahip olması ve bu kaynakların zaman içinde artırılması” beklenmektedir.
Çocukların yaşadığı ortamların “çocuk dostu” olması, yönlendirici, eğitici ve koruyucu niteliğinin bulunması görüldüğü gibi uluslararası toplumun da önemli beklentilerinden biridir. Bu anlamıyla yeterli alt yapı ve hizmetlerin sağlanması konusunda adım atmak yerel yönetimlere düşecektir. Örneğin çocukların kış geldiğinde eve kapanması ya da alışveriş merkezlerinde zaman geçirmesi yerine buralardan çocukları kurtarıp, sosyal,kültürel, sanatsal alanlar ve oyun alanları ile onları buluşturmak yerel yönetimlerin yadsınamaz görevleri arasındadır. Çocuklar için ulaşılabilir bir kent, aileleri de düşünerek, onların kaliteli vakit geçirmesine yardım olmayı sağlayacaktır.
Günümüzde kentsel yaşam deyince maalesef akla gelen, zamanın ve hızın para odaklı bir şekilde aktığı, farklı toplumsal kesimlerin bir araya gelmesinin mümkün olmadığı, kültürel yaşama ulaşmanın zor ve pahalı olduğu, yeşil alanların az ve ulaşılmasının güç olduğu, toprakla ilişkinin yadsındığı ve içinde yaşanılan kentin, tarihsel kültürel gelişiminden habersiz bir yaşam biçimi gelmektedir. Kentlerde yaşayan çocukların da bu yaşam biçiminden azade olduğunu söyleyemeyiz. Bu nedenle, Türkiye’de bir istisnayı yaratmaya çalışan Karşıyaka’nın, çocukları yeşil alanla, kültürel yaşamla, tarihle, arkeolojiyle ve oyun sahaları ile buluşturması, insan odaklı, çocuk odaklı, geleceğe dair ortaya koyduğu bu kent vizyonu açısından geleceğe dair ortaya koyduğu çok büyük bir yatırımdır.” ifadelerini kullandı.
