Dubai’de Expo için adeta bir semt inşa edilmiş. Fuarı layıkıyla gezmek için beş altı gün gerek. Türkiye adına sergilenenler arasında “Türkiye’nin Otomobili” maketi, THY markası ve Baykar insansız hava aracı maketi vardı.
Uluslararası Sergiler Bürosu 27 Kasım 2013’te yaptığı genel kurul toplantısında, Türkiye’nin de İzmir ile aday olduğu Expo 2020 fuarı için Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Brezilya ve Rusya arasından, BAE’nin Dubai şehrini ev sahibi olarak seçti. COVID-19 pandemisinin 2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına almasıyla fuar 1 Ekim 2021 tarihine ertelenirken, diğer birçok uluslararası organizasyon gibi isminin değişmemesine yani Expo 2020 olarak kalmasına karar verildi.
Peki nedir bu Expo ve neden çok önemlidir? Expo fuarı 1851 yılından itibaren düzenlenen, FIFA Dünya Kupası ve Olimpiyat Oyunları’ndan sonra dünyada kültürel, sosyal ve ekonomik açıdan en büyük etkiyi yarattığı düşünülen üçüncü organizasyondur. Dolayısıyla Expo, ev sahibi ülkeler için paha biçilemez bir tanıtım fırsatı ve turizm kapısıdır. Uluslararası Sergiler Bürosu evrensel, ihtisas ve bahçıvanlık alanlarında üç farklı Expo düzenler ve bunlardan en büyüğü ve en önemlisi evrensel kategorisidir. Evrensel Expo fuarı 2000 yılından sonra daha düzenli bir şekilde beş senede bir organize edilmeye başlanmıştır. Expo fuarları yaklaşık 170 senedir ülkeleri insanlığın ortak çıkarları için belirli temalar etrafında bir araya getirmektedir.
Expo 2020 Dubai evrensel kategorisinde “Akılları Birleştirmek, Geleceği Yaratmak” sloganıyla 190’ı aşkın ülkenin katılımıyla 1 Ekim’de başladı. Tam altı ay sürecek Expo 31 Mart 2022 tarihinde sona erecek. Üç temadan oluşan Expo’da katılımcı ülkeler seçtikleri temada kendi pavilyonlarına sahipler ve buralarda ilgili temaya nasıl katkı sağladıklarını sergiliyorlar. Bu seneki Expo’nun temaları sürdürülebilirlik, mobilite ve elverişlilik olarak belirlenmişti.
Ben de geçtiğimiz hafta Expo’yu ziyaret etme fırsatı bulabildim. Dubai’de Expo için o kadar büyük bir alan ayrılmış ki adeta bir semt inşa edilmiş. Fuar için restoranından konser alanına, çocuk parkından futbol sahasına her şey düşünülmüş. Türkiye’nin pavilyonu da dahil yaklaşık 12 ülkenin pavilyonuna ancak uğrayabildim çünkü fuarı layıkıyla gezmek için en az beş altı gün gerekiyor.
Türkiye sürdürülebilirlik teması altında kendine yer bulmuş. Sergilenenler arasında “Türkiye’nin Otomobili”nin maketi, ülkemize özgü doğal taş örnekleri, Türk Hava Yolları markası ve Baykar insansız hava aracı maketi vardı. Ancak benim en çok dikkatimi çeken Türkiye Bursları reklamları oldu. Tanıtabileceğimiz birçok farklı değerimiz ve güzelliğimiz varken, belki de maalesef en kötü olduğumuz konuların başında gelen eğitim üzerine reklam yapmamıza pek anlam veremedim sanırım. Beni en çok mutlu eden nokta ise içecek büfesiydi. Tavşan kanı çayımıza hasret bir gurbetçi olarak taze taze çay içmek beni adeta memleketime götürdü.
Canlı konserleri de dinleme fırsatı bulduğum fuarda, gezdiklerim arasından beni en çok etkileyen pavilyon Küba’ya aitti. Belki de her zaman ziyaret etmek istediğim içindir. Yerlerdeki çıkartmaların üzerine müzik eşliğinde basarak salsa yaptıktan sonra kırmızı şarap tadımına katıldım ve sergilenen tütünleri inceledim. Küba’ya gitmiş kadar oldum diyemem ama kesinlikle Küba’yı gezme arzum daha da arttı.
Expo’da fark ettiğim bir başka detay ise pavilyonların bir standardının olmamasıydı. Almanya, Suudi Arabistan, Brezilya gibi bazı ülkelerin pavilyonları başlı başına birer bina büyüklüğündeyken; Türkiye’nin de aralarında bulunduğu birçok ülkenin pavilyonu bir ofis boyutundaydı. Belki ülkelerin organizasyona yaptığı finansal katkılar (eğer böyle bir durum varsa) pavilyon boyutlarını belirlemiştir. Belki de her ülke kendi isteğine göre bir yer belirlemiştir. Ancak şu kesin ki görkemli ve büyük pavilyonlar çok daha fazla ziyaretçi çekiyordu.
Expo’yu 31 Mart’a kadar birkaç defa daha gezmek istiyorum. İlk ayını tamamlarken yaklaşık iki buçuk milyon kişinin ziyaret ettiği Expo’da, bu rakamın altı ayın sonunda on beş milyonu geçmesi bekleniyor. Ayrıca buradan, Azerbaycan pavilyonuna özel bir davet nedeniyle alınmadığımızda Türkçe konuştuğumuzu duyduktan sonra ‘Burası sizin eviniz’ diyerek bizleri davet Azeri yetkililere selamlarımı iletiyorum. Sayelerinde canlı canlı Ay Gız türküsünü dinleme fırsatı bulduk.
