Salı, Mart 19, 2024

Doğancan Özsel yazdı | İkinci tur

Anketler yapılan referandumda İngiltere’nin AB’den çıkma kararı alacağını öngöremedi. Çünkü sandığa gideceğini söyleyen seçmenlerin çoğu referandum günü evinde oturmayı tercih etti. Anketler Trump’ı ABD başkan olacağını da tahmin edemedi. Zira Trump’a oy veren çok sayıda seçmen tercihini oy verme gününe kadar açık etmedi. Demek ki en sağlıklı şekilde yapılmış anketler dahi yanılabiliyor. Yine de 24 Haziran akşamına kadar elimizde anketlerden daha somut bir veri olmadığına göre, şimdilik anket sonuçları ile yetinmek durumundayız.

Ciddi araştırma şirketlerinin son on günde kamuoyuna açıkladıkları seçim tahminleri üç noktada fikir birliğine varmış durumda:

1) AKP-MHP ittifakı meclis çoğunluğunu kaybedecek,

2) Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalacak,

3) Muharrem İnce’nin ilk turda alacağı oy oranı %30’un üzerinde ve artmaya devam ediyor.

Peki bu üç noktanın da gerçekleştiği bir 24 Haziran günü yaşanırsa, 8 Temmuz’daki Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci turuna kadar bizi neler bekliyor? İlk bakışta ikinci tur için avantajlı olanın Erdoğan olduğu düşünülebilir. Öyle ya bir tarafta %50 sınırına çok yakın bir oyu zaten ilk turda almış olan Erdoğan varken, diğer tarafta rakibi ile arasındaki çift haneli farkı kapatmak zorunda olan bir İnce olacak.

Ancak kazın ayağı öyle değil. Anketlerden anlaşıldığı kadarıyla Erdoğan’ı %40’ın ötesine taşıyacak olan oylar büyük ölçüde milletvekili seçimlerinde MHP’ye ve diğer partilere oy vermiş olan seçmenlerden gelecek. Bu seçmenler ilk turda kendi partilerine oy vermek için sandığa gittiklerinde ellerine cumhurbaşkanlığı seçim pusulasını da alıp Erdoğan’ı destekleyecekler. Oysa partileri o tarihte zaten meclise girmiş olan bu 3 milyon civarındaki seçmenin, 8 Temmuz’da bu kez yalnızca Erdoğan’a destek için sandığa gitmeye ikna edilmesi gerekiyor.

Normal şartlarda Erdoğan, kamu gücünü elinde tutmanın da verdiği avantajla, 24 Haziran’dan sonraki iki haftada enerjik ve atılgan bir dil tutturarak bu kitleyi yeniden sandığa çekebilirdi. Fakat kendi kurduğu sistemin tuzağında sıkışmış ve ilk turda iki cephede birden mağlup olmuş moralsiz bir Erdoğan’ın, moralli ve ilk turda istediği hemen her şeyi almış bir İnce karşısında bunu başarması kolay değil.

Üstelik ikinci turda Muharrem İnce meclis ile uyumlu çalışacak bir yürütme için kampanya yaparken, Erdoğan meclisle çatışacak ve belki de ülkeyi yeniden seçim sath-ı mailine sokacak bir iktidar için kampanya yapıyor olacak. Bu noktayı yalnızca ilk turda Erdoğan’a oy vermiş MHP seçmenleri değil, mecliste AKP’ye oy vermiş yaklaşık on puanlık yüzer-gezer seçmenler de mutlaka not edecektir.

Son olarak İnce, en az sekiz partinin temsilcilerinin olacağı bir meclis tablosu karşısında, açıklayacağı Cumhurbaşkanı yardımcısı adayları ile birlikte ikinci turda toplumsal barış ve uzlaşmanın adayı olarak karşımıza çıkacaktır. Son on yılda bilinçli bir şekilde kutuplaştırılan Türkiye’de insanların farklılıklarıyla bir arada durabileceklerini göstermeye aday, yapıcı bir “biz” dili, İnce kampanyasının ikinci turdaki en güçlü yönü olacaktır. Erdoğan’ın ise bu dönemde önünde iki seçenek olacak: ya iyi bildiği oyunu oynayarak İnce’nin Halk Partili oluşu üzerinden eleştiriler yöneltecek ve daima korumaya özen gösterdiği “yapıcı aday” imajından feragat edecek, ya da mecliste kaybettikten sonra kampanya dilini değiştirerek çok daha kapsayıcı ve uzlaşmacı bir dil tutturarak zaten var olan inandırıcılık sorununu büyütecek. Her iki seçenekte de oyunu kuranın İnce, bu oyunu oynamak durumunda kalanın ise Erdoğan olacağı bir tablo karşımızda olacak.

Tekrar hatırlamakta fayda var: 24 Haziran akşamı Erdoğan aslında %50 sınırına epey yaklaşabilir. Dolayısıyla yukarıda saydığım üç unsurun hiç birisi tek başına İnce ile Erdoğan arasındaki çift haneli farkı 14 günde kapatmaya yetmez. Ancak bu üç unsur da bir araya geldiğinde, ikinci turda Erdoğan’ın işinin İnce’den çok daha zor olacağını kestirmek zor değil. Sözün özü, anketlerin gösterdiği üzere mecliste AKP-MHP ittifakı azınlığa düşüyorsa, Erdoğan’ın ilk turda alacağı oy oranından bağımsız olarak ikinci turda cumhurbaşkanlığının favorisi Muharrem İnce olacaktır.

PolitiYol Telegram'da

GÜNÜN YAZILARI

SOSYAL MEDYA

13,609BeğenenlerBeğen
10,450TakipçilerTakip Et
60,616TakipçilerTakip Et
9,284AboneAbone Ol

EDİTÖR ÖNERİSİ

HAFTANIN ÇEVİRİSİ

SON HABERLER