DİSK/Genel-İş 8 Mart için Kadın Emeği Raporu yayımladı. Kadın işsizliğinin arttığı belirtilen raporda, erkeklerin kadınlardan daha çok istihdam edildiği ortaya konuldu. Kadınların eşit ücret almadığı da belirtilirken, kadınların örgütsüz olduğu vurgulandı
DİSK/Genel-İş Sendikası Araştırma Dairesi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü için “Çalışma hayatında kadınlar: ‘Daha çok çalışıyor, daha az kazanıyor’” başlığı ile Kadın Emeği Raporu yayımladı.
2016 yılında kadın işçilerin çalışma hayatına katılım ve çalışma ilişkileri içerisindeki sorunlarını görünür kılmak amacıyla Kadın Emeği Raporu hazırlayan Genel-İş; TÜİK, OECD, ÇSGB ve Dünya Ekonomik Forumu verilerini kullandı.
Araştırma sonucunda şu başlıklara yer verildi:
KADIN İŞSİZLİĞİ ARTIYOR: GENİŞ TANIMLI KADIN İŞSİZLİK ORANI % 28
Türkiye’de kadın işsizliği artmaya devam ediyor. TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) kadın işsizlik oranı bir önceki yılın Kasım ayına göre 3 puanlık artış göstererek yüzde 16’ya yükselirken, erkeklerin işsizlik oranı 0,8 puan artış ile yüzde 10,2 oldu.
ÇALIŞMA HAYATINDA KADININ ADI YOK: KADINLAR, ERKELERDEN DAHA AZ İSTİHDAM EDİLİYOR
Cinsiyete göre işgücüne katılma oranlarında ise artış vardır. Kadınların işgücüne dahil olma oranı bir önceki senenin Kasım ayına göre 1,1 puan artarak yüzde 32,7’ye yükselmiştir. Aynı dönem aralığında erkeklerin işgücüne dahil olma oranı ise 0,6 puan artarak 71,9 olmuştur. Bu oranlara bakıldığında kadınların işgücüne dahil olma oranında bir artış görünse de kadınların işgücüne katılma oranı, erkeklerin yarısından daha az olduğu gerçeğini değiştirmemektedir.
Diğer bir önemli nokta ise Türkiye’de işgücüne katılan işçi sayısı her geçen gün artarken, istihdam artmamış ve çalışma hayatına yeni girmek isteyen kadınlar da işsizler kervanına katılmıştır
EV VE AİLE BAKIMINA KADINLAR ERKEKLERDEN 5 KAT DAHA FAZLA ZAMAN HARCIYOR
Kadınların istihdama katılımının önündeki en önemli engellerin başında ise istihdam politikalarının yetersizliği ile kadınlara atfedilen toplumsal görevler gelmektedir. Aile içerisinde kadınlara yüklenen roller; yemek yapma, temizlik yapma, çamaşır/bulaşık yıkama, ütü yapma, çocuk/hasta/yaşlı bakma gibi ev işleri kadınların emeğini görünmez hale getirmektedir.
CİNSİYETE DAYALI İŞBÖLÜMÜ DEVAM EDİYOR
İstihdamın sektörel dağılımına bakıldığında da toplumsal cinsiyete dayalı işbölümünün etkileri görülmektedir. Sanayi ve tarımda kadın istihdamı düşerken, inşaat ve hizmet sektöründe kadın istihdamı artmaktadır. Özellikle kadın istihdamı hizmet sektöründe yoğunlaşmıştır. 2015 yılı Kasım ayında sanayi sektöründe yüzde 11,33 olan kadın istihdamı oranı, 2016 yılı Kasım ayına gelindiğinde yüzde 10,97’ye düşmüş; hizmetler sektöründe yüzde 16,73 olan kadın istihdam oranı ise yüzde 17,41’e yükselmiştir.
Hizmetler sektöründe kadın istihdamının artmasının nedeni; eğitim, sağlık, temizlik, bakım hizmetlerinin “kadın işi” olarak görülmesi, bankacılık, finans, satış ve büro işleri gibi işler için de prezantabl olma “iyi görünme” halinin etkili olmasıdır. İnşaat sektöründe artmasının nedeni ise inşaat sektörünün hızla gelişmesi ve bu sektörde kadınların inşaat işlerinin büro kısmında çalışıyor olmalarıdır.
KADINLARIN EĞİTİM DÜZEYİ ARTTIKÇA İSTİHDAMA KATILIMI DA ARTIYOR
Kadınların eğitim düzeyi arttıkça istihdama katılımları artmış işsizliği azalmıştır. Yine 2016 Kasım verilerine göre en çok istihdama katılan (yüzde 57,6) ve en az işsiz kalanlar (%20) yükseköğretim görenlerdir. En çok işsizlik yaşayanlar ise mesleki ve teknik lise ile genel lise mezunlarıdır. Okur-yazar olmayan ve lise altı eğitim alan kadınların istihdama katılım düzeyleri zayıf olduğu için işsiz oranları da düşüktür. Bu yüzden kadınların, istihdamda daha fazla yer almasının öncelikli koşulu eğitim fırsat eşitliği sağlanarak kadınların kesintili eğitim sistemi (4+4+4) yerine sürekli eğitimi destekleyen devlet politikalarına ihtiyaç vardır.
ERKEKLER, KADINLARDAN 2,5 KAT DAHA FAZLA ÜCRET ALIYOR
Kadın ve erkek arasındaki ücret eşitsizliği de devam etmektedir. Küresel ölçekte yapılan toplumsal cinsiyet araştırmalarında ücret eşitsizliği sıralamasında Türkiye 145 ülke arasında 98. sırada yer almaktadır. Ayrıca ücretli çalışmada kadınlar erkeklere göre günlük 23 dakika fazla çalıştığı ancak emeğin karşılığını alamadığı belirtilmektedir.
Dünya Ekonomik Forumu (2016) cinsiyet eşitsizliği ölçeğini kullanarak yaptığımız hesaplamada; Türkiye’de bir kadın günlük ortalama 1 dolar kazanırken, bir erkek günlük ortalama 2,27 dolar kazandığı görülmüştür. Yine aynı hesaplama yöntemi ile yapılan incelemede; bir kadının ortalama yıllık maaşı 12.162 dolar iken bir erkeğin ortalama yıllık maaşı 27.672 dolardır.3 Her iki veri de kadınların erkeklerden 2,5 kat daha az ücret aldığını göstermektedir.
KADINLAR ÖRGÜTSÜZ: SENDİKALI KADIN İŞÇİ ORANI YÜZDE % 7,6
Kadınların sendikalaşma oranlarında cinsiyete göre önemli farklılıklar vardır. Erkeklerin sendikalaşma oranı, kadınlardan yüksektir. Kadınların sendikalaşma oranı yüzde 7,6 iken, erkeklerin sendikalaşma oranı yüzde 13’dür.
Raporun tamamına ulaşmak için tıklayınız.
