Toplum olarak büyük bir travma yaşıyoruz. AFET, FELAKET ve SİYASET iç içe geçmiş durumda. Gün siyasi hırs günü değil. Birlik ve beraberliğe her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Görünen ve görünmeyen yaralar hepimizin. Gaye Usluer Yazdı
Kahramanmaraş merkezli ve 11 ilimizi kapsayan büyük deprem hepimizi sarstı. Gözümüz kulağımız deprem afetinin etkilediği illerde. Hepimizin canı yanıyor. Bir yandan yıkılıp giden kentler, kaybedilen canlar… Öte yandan geride kalanlar için yeniden ayağa kalkabilme ve ayakta durabilme telaşı. Yara büyük ve derin. Eksikler çok. İyileşmek ve ayağa kalkabilmek çok uzun sürecek.
Deprem bir Türkiye gerçeği. Bu defa pansuman tedbirler istemiyoruz. Bu defa bilim dışı kararlar istemiyoruz. Bu defa partizanlık istemiyoruz. Artık kalıcı, sürdürülebilir ve BİLİMSEL tedbirlerin alınma zamanı. Başka bir seçenek yok.
Öncelikle ve ivedilikle bugüne dair yaşam için zorunlu azami koşulların bir an önce sağlanması gerekiyor. Afet büyük, adı üzerinde DOĞAL AFET. Ancak afetin yarattığı felaket ve kriz ortamının sorumlusu mevcut siyasi iktidar. Mevcut tüm bilimsel öngörülere karşın, olması gereken hazırlıkların yapılmamış olması, ilk 72 saatte olması gereken hızla kurtarma çalışmalarının başlamamış olmasının sorumluları da aynı. Mevcut siyasal iktidar sorumludur, sorumluluğunu kabul etmek zorundadır.
Bölgede yıkılan, hasar gören binaların tek sorumlusu müteahhitler değildir. Binaları yapan müteahhitleri bulup, cezalandırmak da sorunu çözmez. Siyasal iktidar, müteahhit ve yerel yönetimlerin sorumluluğu birliktedir. Sorumlular, sorumluluklarının gereğini yerine getirmek zorunda. Toplum vicdanı bunu bekliyor.
Deprem sonrası 2-4’üncü haftalar bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkma zamanı.
Deprem bölgesinde en temel insani ihtiyaçlardan olan barınma, ısınma, tuvalet ve hijyen gereksinimleri devam ediyor. Depremzedelerin büyük bir kısmı 20 gündür banyo yapamadıklarından bahsediyor. Bölgede uyuz vakalarının başladığına ilişkin haberler gelmekte.
Mevcut olumsuz koşullar bu hâliyle devam ederse uyuz salgını kaçınılmaz olduğu gibi, devamında bu salgının kontrolü de zor olacak. Uyuz tedavisinde kullanılan ilaçlar SGK’nın geri ödeme kapsamında değil. Sağlık bakanlığının bölgede uyuz tedavisinde kullanılan ilaçlara erişim kolaylığını sağlaması ve bu ilaçların SGK tarafından geri ödeme kapsamına alınması da zorunluluklar arasında.
Ev, korunma, barınma, güvenlik, aile uyumu demektir. Evinizi kaybettiğinizde, tüm bunlar onunla birlikte kaybolmaktadır. Bu nedenle depremin ruh sağlığı üzerindeki sonuçları diğer doğal afetlerden daha ciddidir. Deprem bölgesinde psikolojik iyileşme, fiziksel iyileşmeden çok daha uzun sürebilir. Bölge halkı için ivedilikle psikolojik destek sağlanması gerekmektedir.
Deprem bölgesinden gelen solunum yolu enfeksiyonları ve ishal olgularında artışın nedeni de olumsuz yaşam koşulları. Koşullar düzeltilmedikçe, salgın boyutu da büyüyecek.
Suriye’de savaş koşullarında Eylül 2021’de başlayan kolera salgını devam ediyor. Deprem sonrası bölgede (Suriye) kolera vakalarında da artıştan bahsediliyor. Öncelikli olarak yanı başımızdaki kolera salgınının bizim için de ciddi bir tehlike oluşturabileceğini kabul etmeliyiz. Bu nedenle Suriye tarafından insan giriş çıkışlarının mutlaka kontrollü olması gerekiyor. Muhtemel bir kolera salgınına hazırlıklı olmak, bölgede kolera aşısının bulundurulması muhtemel bir salgın öncesi alınması gereken önemli tedbirler arasında.
Deprem, diğer doğal afetlerden farklıdır. Bir coğrafi alandaki herkesi etkiler, öngörülemez ve geri döndürülemez. Evini kaybetmiş olsun ya da olmasın, ailesini, akrabalarını ve diğer tanıdıklarını kaybetmiş olsun ya da olmasın depremzedelerin tamamında psikolojik bir tepki oluşacaktır. İnsanlar için özellikle ev kavramı önemlidir.
Ev, korunma, barınma, güvenlik, aile uyumu demektir. Evinizi kaybettiğinizde, tüm bunlar onunla birlikte kaybolmaktadır. Bu nedenle depremin ruh sağlığı üzerindeki sonuçları diğer doğal afetlerden daha ciddidir. Deprem bölgesinde psikolojik iyileşme, fiziksel iyileşmeden çok daha uzun sürebilir. Bölge halkı için ivedilikle psikolojik destek sağlanması gerekmektedir.
Deprem bölgesinde yaşayan, hizmet veren sağlık personelinin de depremzede olduğu unutulmamalıdır. Sağlık hizmeti kollektif bir hizmettir. Hekim, eczacı, hemşire ve yardımcı sağlık personeli bu kollektif hizmetin bileşenleridir. Bu nedenle bölgede sağlık hizmetinin aksamadan verilmesi ve sürdürülebilmesi için sağlık insan kaynağı organizasyonu, sağlık personeli için uygun yaşam koşulları da sağlanarak oluşturulmalıdır.
Toplum olarak büyük bir travma yaşıyoruz. AFET, FELAKET ve SİYASET iç içe geçmiş durumda. Gün siyasi hırs günü değil. Birlik ve beraberliğe her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Görünen ve görünmeyen yaralar hepimizin. Siyasal aklıselim olmadan, Toplumsal iyileşme mümkün değil.
Yaralarımızı birlikte iyileştireceğiz.
