İşçi Partisi’nin geleceği üzerine mücadele yoğunlaşırken, parti liderlik yarışmasında adaylığını koyan Owen Smith Perşembe gecesi [11 Ağustos, ç.n.] Gateshead’de sıkı rekabetin olduğu konuşmalarda Jeremy Corbyn’e karşı bir dizi sert saldırıya girişti.
Corbyn, yardımcısı Tom Watson tarafından “Trotskist antristler”in[1] İşçi Partisi’ne sızmasına izin vermekle suçlandıktan bir gün sonra; kendisini 1980’lerin kitle gösterileri ve İşçi Partisi’ni bir nesil boyunca iktidardan eden siyasetine dönüşle suçlayan Smith’le defaatle çatıştı.
“Bunun nasıl sona erdiğini biliyoruz Jeremy ve Britanya’nın çalışan halkı için iyi sonuçlanmıyor. Bu giydiğimiz T-shirtler ya da yakalarımızdaki rozetlerle ilgili değil, iktidarla ilgili” dedi Smith, seyircilerden gelen alaylı bağrışlara karşı.
Corbyn, Smith’i gölge çalışma ve sosyal güvenlik bakanı konumundan ayrılmakla eleştirdiğinde, Pontypridd vekili istifa ettiğini söyleyerek “çünkü bizi iktidara geri taşıyamayacaksın, iş arkadaşlarınla birlikte çalışmak… gibi temel bir görevi yerine getiremedin. Her seferinde meslekteşları[nı]n altını oydun” diyerek karşılık verdi.
Parti, beş yeni üyesinin, oy vermek için altı aylık üyelik dayatması hakkında açtığı davada Cuma günü temyiz mahkemesinin vereceği kararı beklerken liderlik yarışında oy kullanacaklar kesin olarak henüz belirlenmedi.[2] İşçi Partisi’nin, Ulusal Yürütme Komitesi’nin Ocak ayından bu yana partiye katılan 130000 üyeyi oy kullanmaktan alıkoyan kurallar dayatan kararını savunmasıyla yarışın kuralları hakkında bir dizi hukuki mücadele söz konusu olmuştu.
Liderlik tartışmasının ilk aşamalarının yürütüldüğü dikkatli tonu terk etmiş görünen Smith Corbyn’e bir gölge kabine konumu önereceğini tekrarladı – ancak Corbyn liderliğinde ön sıralarda görev almayı reddedeceğini söyledi.
İşçi Partisi lideri kararlıydı: “Partimiz güçlü bir partidir, partimiz büyük bir partidir, kampanya olanaklarımız eğer bunlarda birlikte çalışırsak muazzamdır. Toplumumuzu inşa etmeli, dönüştürmeli ve işlerin Britanya’da farklı bir şekilde yapılabileceği güvenini insanlara vermeliyiz.”
Yarışan çift, ulusal asgari ücreti arttırmayı, devletin karşıladığı çocuk bakımını geliştirmeyi ve kamu harcamalarında kesintilere karşı gelmeyi barındıran çok sayıda politikada anlaştı.
Ancak, Smith’in çok taraflı silahsızlanmaya inandığı için “gönülsüz” bir destekçisi olduğunu söylediği ve kısa zaman önce Corbyn’in korunması aleyhine oy kullandığı Trident nükleer silahlar sisteminin yenilenmesi konusunda kapıştılar.
Smith ayrıca yaklaşmakta olan belediye başkanlığı yarışları için İşçi Partisi adaylarını seçmek üzere kısa zaman önceki seçimlerin en azından birinde sadece kadınlardan oluşan bir aday listesi görmüş olmayı isteyeceğini söyledi. Ancak, Corbyn bunun parti liderinin işi olmadığını belirtti.
Corbyn, tartışma boyunca Smith’in betimlediği fikirlerin çoğunun – toplumsal adalet için ve zenginler üzerindeki vergi yükünü arttırma amacıyla mücadele etme dahil – o gölge kabineden istifa etmeden önce İşçi Partisi’nin politikası olduğunu söyledi.
Ancak Smith, Corbyn’in “sloganlarda bonkör, retorikte bonkör ve politikalarda yetersiz ve çözümde yetersiz” olduğunu söyleyerek karşılık verdi.
“Retorik, tabanımıza seslenebilir Jeremy, ancak Nuneaton, Kuzey Cardiff, Milton Keynes’i bize geri kazandırmayacak” dedi.
Smith, Avrupa üzerine Corbyn’in Brexit karşısında yeterince mücadele etmede başarısız kaldığını ileri sürdü: “Asla Avrupa Birliği’nde kalma fikrini sahiplenmedin… Asla Avrupa Birliği fikrini sevmedin.”
Referandumda kalma yönünde kampanya yapmadan önce uzunca bir süre AB’ye şüpheci yaklaşan Corbyn rakibine sordu: “Zihin okumaya mı başlıyorsun?” Smith cevap verdi: “Okumama gerek yok, ne düşündüğünü bize 40 yıl boyunca söyledin.”
Çarşamba günü GMB’nin Smith’e destek çıkmasının ardından, ikinci en büyük sendika Unison Jeremy Corbyn’e en son destek açıklayanlardan oldu. Ancak Perşembe günü Unison’un Genel Sekreteri Dave Prentis İşçi Partisi’nin “yeni çirkin parti” haline gelmekte olduğu uyarısında bulundu. Mirror’a yazdığı yazıda şunları söyledi: “Partinin sağından ya da solundan olsun İşçi Partisi vekilleri, meclis üyeleri ve parti elemanları aleyhine bir cadı avı söz konusu olamaz.” Sendikada Smith’i destekleyen çok sayıda insan olduğunu belirtti ve “görüşlerine her zaman saygı duyulacaktır” diye yazdı. Diğer türlüsünün daha fazla Tory hükümetine yol açacağı uyarısında bulundu.
Yeni İşçi Partisi (New Labour) tarafından yürütülen “çarpıtma” operasyonlarına karşı laflarını esirgemeyen Corbyn’in destekçileri Perşembe gecesi tartışmasının sonucunu “Jeremy lehine iki sıfır” olarak ilan etti ve liderleri hakkındaki iddiaları çürütmek için bir web sitesi – corbynfacts.com – kurdu.
Kampanyada bir kaynağımız “Sonda Owen Smith ve takımındakilerin yüzleri her şeyi ele verdi. Ellerinde sadece korkutma ve karalama var ve bunlar işlemediğinde partiyi küçümsüyorlar” dedi.
Bu arada, Corbyn kazanırsa – 1980’lerde partiden atılan Militant’ın ardılı – Sosyalist Parti üyelerinin Kooperatif Parti benzeri gruplar yanısıra İşçi Partisi’yle ilişkilenme haklarını kazanmayı umduklarını belirtmeleriyle “Trotskist antrizm” üzerine tartışma kaynamaya devam etti.
Hareketin veteran lideri Peter Taaffe İşçi Partisi saflarına dönme umudunu tekrarladı. Sosyalist Parti’nin genel sekreter yardımcısı Hannah Sell the Guardian’a “ayrı olan ancak aynı zamanda İşçi Partisi çatısı altında bir araya gelen örgütler listesinde olmayı umuyoruz. Ulusal Yürütme Komitesi bizi dahil eden bir karar alırsa, bu mümkün olabilir” dedi.
Corbyn’in müttefikleri, İşçi Partisi’ne karşı son beş yılda aday gösteren partilerin üyelerini partiye üye olmaktan alıkoyan kuralları değiştirmek gibi bir planlarının olmadığını – ancak ilkesel olarak herhangi bir partinin daha önceki üyelerinin kaydolmasına bir itirazlarının bulunmadığını – belirtti.
Ancak Corbyn’i desteklemek üzere oluşturulan ve Watson’ın “antrist” taktikler uyguladıklarını ileri sürdüğü taban hareketi Momentum’dan bir kaynak Taaffe ile ilgili olarak “partimize düşman ve açık bir şekilde partiyi bölmekten bahsediyor” dedi.
Corbyn’in müttefiki ve kampanya direktörü John McDonnell daha önce Smith’i “karalama taktikleri” yürütmekle suçlamış ve altyapı yatırımı için planının daha önceki çalışma ve sosyal güvenlik bakanı Stephen Crabb’ın benzer önerisini “taklit” ettiğini ileri sürmüştü.
Başka bir Sosyalist parti üyesi Iain Dalton kendisini faaliyetleri Tom Watson’ın belgesinde, Leed ve York’ta Momentum toplantılarına katılmak ve buralarda konuşmak olarak vurgulanan insanlardan birisi olarak tanımlıyor.
“Bizim İşçi Partisi’nin ilişkili yapılarından birisi olmamızı istiyorum” diyor. “İnsanların takip edilmekten korktuğu 1980’lere geri dönmek istemiyorum. Bunun açık bir şey olmasını istiyorum. Bir İşçi Partisi üyesi olmakla Sosyalist Parti üyesi olmak arasında bir tür demir perde varmış gibi değil. Meseleleri konuşuyoruz.”
Trotskist olup olmadığı sorulduğunda Dalton “kendimi ilk başta tanımlayacağım şey bu değil ama sanırım açıkça belirtmem gerekirse ben Trotskistim” diyor.
Bir devrimci olmadığını ve – sokaklarda ayaklanmaya değil – sosyalist bir yönetim yaratmaya katkıda bulunmak istediğini vurguluyor: “Silah kullandığım tek sefer İzci kampındaydı”.
[1] Antrizm (Entryism) bir parti ya da örgütün kendi üyelerini daha büyük ya da daha güçlü olan başka bir yapıya dahil olmaları yönünde teşvik etmesi, bu sayede düşünce ve programlarının etki alanını genişletmek istemesi olarak tanımlanabilir. Devrimci siyasal partilerin sosyal demokrat işçi partilerine sızması yolu olarak görülüp şüpheyle yaklaşılan bu taktiği uygulayan the Militant çevresinin İşçi Partisi’nden tasfiyesi 1980’lere yayılmıştır. [ç.n.]
[2] Cuma günü Temyiz Mahkemesi, 2016 Ocak ayı sonrasında üye olanların oy kullanmasını engelleyen İşçi Partisi Ulusal Yürütme Komitesi kararını uygun buldu ve 130000 parti üyesinin oy hakkını elinden aldı. Dava sürecindeki masrafları crowdfunding yoluyla karşılamaya çalışan beş İşçi Partisi üyesi Yüksek Mahkemeye başvuracak paralarının olmadığını belirterek hukuki süreci noktalamaya karar verdi.[ç.n.]
[Bu yazı The Guardian’daki orijinalinden Ali Rıza Güngen tarafından PolitikYol için çevrilmiştir.]
