CHP Parti Meclisi Üyesi ve Ankara Milletvekili Tekin Bingöl, 24 Kasım Öğretmenler Günü dolayısıyla AKP iktidarında öğretmenlerin yaşadığı zorluklar ve hak ihlallerine dikkat çeken bir rapor hazırladı. Atanamama, örgütsüzlük, artan öğretmen intiharları, ihraçlar ve mezun sayılarında yaşanan artışa yer verilen raporda çarpıcı veriler paylaşıldı.
Türkiye’de 1 milyon öğretmen ve 700 bine yakın eğitim fakültesinden mezun olmayı bekleyen öğrenci olduğunun vurgulandığı çalışmada, öğretmenlik mesleğinde yaşanan dönüşüm, öğretmenlerin itibar kaybı ve artan öğretmenler intiharlarına dikkat çekildi.
CHP Parti Meclisi Üyesi ve Ankara Milletvekili Tekin Bingöl, 24 Kasım Öğretmenler Günü için bir rapor hazırladı. AKP’nin hem eğitim sistemi hem de öğretmenlerin hakları konusunda sınıfta kaldığını belirten CHP’li Bingöl, “Öğretmenler birçok sorunla karşı karşıyadırlar: Atanamama, çalışma koşullarının güvencesizliği, örgütsüzlük, intiharlar, ihraçlar… Bu sorunların en ağırlarından birisi de mezun olunduğu ve öğretmen olma yeterliliği gösterildiği halde öğretmenlik yapılamamasıdır. Atanmayı bekleyen binlerce öğretmen adayı geçinmek için başka işlerde çalışmaktadırlar. Atanamayan öğretmen adayları inşaat işçisi, güvenlik görevlisi, garsonluk gibi işlere yönelmektedirler. Eğitim sisteminin sorunlarının çözülemediği, binlerce çocuğun eğitim hakkına ulaşamadığı günümüzde eğitim emekçilerinde geçici ve güvencesiz işlerle geçinmeye çalışmaktadırlar” dedi.
Raporda şu çarpıcı verilere yer verildi:
EĞİTİM FAKÜLTELERİNİN NİTELİĞİ HER GEÇEN GÜN DÜŞÜYOR
AKP döneminde 27 eğitim fakültesi açıldı ve bu sayıyla beraber Türkiye’deki toplam eğitim fakültesi sayısı 93’e yükseldi. Fakat eğitim kalitesi açılan fakülte sayısıyla orantılı bir şekilde artmıyor.
Eğitim fakültelerinde bir profesöre 219 öğrenci, bir doktor öğretim üyesine 75 öğrenci, bir öğretim görevlisine ise 255 öğrenci düşüyor. Eğitim fakültelerinde okuyan 264 bin 296 öğrenciye karşın yalnızca bin 206 profesör görev yapıyor. Eğitim fakültelerinde bin 224 doçent, 3 bin 541 doktor, bin 38 de öğretim görevlisi var.
Örgün eğitim kurumlarında görev yapan öğretmen sayısı 2018-2019 eğitim öğretim yılında 1 milyon 77 bin 307 oldu. Bu öğretmenlerin 907 bin 567’si resmi okullarda, 169 bin 740’ı özel okullarda görev yapıyor. Öğretmenlerin 51 bin 143’ü okul öncesi eğitimde, 300 bin 732’si ilkokulda, 354 bin 198’i ortaokulda, 371 bin 234’ü ortaöğretimde çalışıyor.
ÖĞRETMENLERİN YARINI YOK
Rapora göre, sözleşmeli ve ücretli öğretmenlik uygulamaları hızla yaygınlaşıyor. Milli Eğitim Bakanlığı, ataması yapılan öğretmenlerin kadroyu hak etmeleri için 3+1 yıl sözleşmeli olarak çalışmasını şart koşuyor. Uzun yıllar süren eğitim hayatı ve mezuniyet ile zaten öğretmen olma yeterliliği kazanan öğretmenler bir de güvencesiz çalışma koşulları ile sınanıyorlar. Üstelik 60 bin dolayındaki sözleşmeli öğretmenin kadroya geçişinde nesnel koşullar yok. Söz konusu öğretmenlerin kadroya geçişlerinde görev aldıkları okulun yöneticileri söz sahibi. Bu durum öğretmenlere yönelik baskıyı ve denetimi arttırıyor.
Sözleşmeli öğretmenlerin yanı sıra, 90 binden fazla öğretmen de ücretli öğretmenlik adı altında güvencesiz şekilde ve çok düşük maaşlarla istihdam ediliyorlar. Ücretli öğretmenler, tıpkı kadrolu öğretmenler gibi çalışmakta fakat asgari ücretin bile altında maaşlarla çalışıyorlar.
Türkiye’de öğretmenlerin en temel problemlerinden biri de maaşların düşüklüğü. Türkiye öğretmenlere verilen ücretlerde 31 OECD ülkesi arasında 25. sırada yer alıyor. Öğretmenler yoksulluk sınırının bile altında maaşlarla istihdam ediliyorlar.
ATANAMAMA SORUNU KRONİKLEŞTİ
Atanamayan öğretmen sorunu, bugün Türkiye’nin yaşadığı en büyük sorunların başında geliyor. AKP iktidara geldiğinde 70 bin olan atanamayan öğretmen sayısı bugün 500 bine yükseldi. Eğitim ve eğitim bilimleri, fen fakülteleri, edebiyat fakülteleri, fen edebiyat fakülteleri, insan ve toplum bilimleri fakülteleri ve ilahiyat fakültelerinde okuyan öğrenciler de dâhil edildiğinde öğretmen olmayı bekleyen yaklaşık 700 bin lisans öğrencisi olduğu görülüyor. Son 15 yılda KPSS’ye giren her 100 öğretmenden yalnızca 17’sinin ataması yapıldı.
SON 3 YILDA YAŞANAN ÖĞRETMEN İNTİHARLARI 100’Ü AŞTI
Rapora göre, atanamayan öğretmen sorunu iktidar eliyle kronik bir hale geldi. Atanamadığı için zaten ciddi travma yaşayan öğretmenlere dayatılan çalışma koşulları da insanlık dışı bir halde. Ücretler düşürüldü, çalışma koşulları ise güvencesiz hale getirildi.
Öğretmen ve öğretmen adaylarının yaşadığı bu sorunlar yaşanan intihar vakalarını tetikliyor. Sadece 2017 yılında 52 öğretmen intihar etti. 2017 ve 2018 yıllarında yaşanan intiharlara 2019 yılının ilk 6 ayı da eklendiğinde intihar eden öğretmen sayısının 100’ü aştığı görülüyor.
ÖĞRETMENLERİN YARINI YOK
AKP iktidarı ile eğitim sisteminde özelleştirmeler ve piyasa müdahalesi arttığını vurgulayan CHP’li Bingöl: “Yıllarca ‘kutsal’ olarak kabul edilen öğretmenlik mesleğinin itibarı düşürülmüştür. Eğitim sistemi, bir ülkenin çağdaşlık seviyesinin en önemli göstergelerinden biridir. İktidar, eğitim sistemi ile birlikte öğretmenleri de güvencesiz, yarınsız ve geleceksiz bırakmıştır. Piyasacılık ve gericilik kıskacına sıkışan eğitim sistemi içerisinde öğretmenlik mesleğinin saygınlığı tamamen yok edilmeye çalışılmaktadır. Bu nedenle öğretmen yetiştirme ve kadrolu istihdam konusundan başlayarak, sadece öğretmenlerin değil, tüm eğitim ve bilim emekçilerinin yaşadığı sorunlara kalıcı çözümler üretilmesi için somut adımlar atılması bir zorunluluktur” dedi.
