CHP Genel Başkan Yardımcısı Ve Emek Büroları Genel Koordinatörü Veli Ağbaba 28 Nisan “Dünya Çalışma Güvenliği ve Sağlığı Günü” ile ilgili açıklama yaptı.
Türkiye’de her 4 saatte bir işçi iş cinayetine kurban gittiğini hatırlatan Ağbaba, “iş kazası neticesinde yaşamını kaybeden bir işçi ile iş yerinde ki ağır baskılara dayanamayarak yaşamına son veren bir işçi aynı kapsamda ele alınmalıdır” ifadelerini kullandı.
- ILO verilerine göre her yıl 370 milyondan fazla çalışan iş yerlerinde ki kazalardan veya meslek hastalıklarında etkilenmekte, her yıl ortalama 2,7 milyon işçi iş kazaları veya meslek hastalıklarından kaynaklı yaşamını yitirmektedir.
- Türkiye’de her 4 saatte bir işçi iş cinayetine kurban gitmektedir
- Türkiye’de 2012 -2017 yılları arası yaklaşık 1,3 milyon iş kazası yaşanmıştır.
- 2012 yılında yürürlüğe giren ‘’6331’’ sayılı ‘’İş sağlığı ve İş güvenliği’’ kanunundan bugüne sistematik olarak hem iş kazaları artmış hem de bu kazalardan kaynaklı olarak işçi ölümleri de artmıştır. 2012 -2018 yılları arasında 11 bin 494 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir.
- Türkiye’de ortalama her yıl 100 bin ila 300 bin arası çalışanın meslek hastalığına yakalandığı düşünülmektedir. Her yıl meslek hastalıklarından kaynaklı 15 bin işçi yaşamını yitirmektedir.
- Türkiye’de son 5 yılda en az 334 işçi intihar ederek yaşamına son vermiştir.
- Türkiye’de yaşanan işçi intiharlarının başlıca nedeni borç mobbing ve işsizlik olarak göze çarpmaktadır. Türkiye’de işçi intiharları da iş kazası kapsamında değerlendirilmeli ve ele alınmalıdır.
Giriş
İşçi sağlığı ve iş güvenliği bütün çalışanları ilgilendiren, çalışma yaşamının en temel unsurlarından biridir. Lakin bu durum hem ülkemiz de hem de dünya genelinde yeteri derece dikkate alınmamaktadır. Sonuç olarak işçi cinayetleri çalışma yaşamının en acı gerçeği olarak karşımızda durmaktadır.
Uluslararası Çalışma Örgüt (ILO) raporlarına göre her yıl 370 milyondan fazla çalışan iş yerlerinde yaşanan kazalardan etkilenmektedir. Her yıl 2,7 milyon çalışan iş kazaları veya meslek hastalıkları neticesinde yaşamını yitirmektedir. Yine Uluslararası Çalışma Örgütü raporlarına göre Dünya genelinde her gün 7000 işçi çalışırken veya yakalandıkları meslek hastalıkları neticesinde hayatını kaybetmektedir.
Her yıl, çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerde, zehirli maddelerden dolayı 651 bin işçi yaşamını yitirmekte ve dünyada meydana gelen cilt kanseri hastalıklarının yüzde 10’unun işyerlerinde zehirli maddelerle temas yüzünden oluştuğu belirtilmektedir
Her yıl asbest ve silis tozundan kaynaklı olarak 100 binden fazla çalışanın hayatını kaybettiği belirtilmektedir. Uluslararası Çalışma Örgütü, Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Sendikalar Konfederasyonu’nun tüm çabalarına rağmen dünya genelin iş cinayetleri ve meslek hastalıklarının engellenebilmesi henüz yeteri derecede mümkün olmamıştır.
Ülkemiz de iş cinayetleri:
Ülkemiz de işçi cinayetleri
3 ana kategoride değerlendirilebilir.
- Yaşanan iş kazaları neticesinde işçi ölümleri,
- Meslek hastalıkları neticesinde yaşanan ölümler
- Son zamanlarda çalışma yaşamında oluşan baskı ortamından kaynaklı olarak yaşanan işçi intiharları.
Türkiye bu üç kategori göz önüne alındığında işçi ölümlerinde dünya genelinde 3. AB ülkeleri arasında 1. Sırada yer almaktadır. Türkiye’de son 17 yılda en az 22 bin işçinin öldüğü resmi ve gayri resmi verilerce açıklanmıştır. Özellikle 2012 -2017 yıllara arası yaşanan iş kazalarında sürekli olarak artış gözlemlenmektedir. Türkiye de günde ortalama 3 ila 5 arası işçi ne yazık ki denetimsizlikten yaşamını kaybetmektedir. Yani Türkiye’de ortalama olarak her 4 saatte bir işçi iş cinayetinde yaşamını yitirmektedir.
- 2012 yılı iş kazası sayısı 74.871
- 2013 yılı iş kazası sayısı 191.389
- 2014 yılı iş kazası sayısı 221.366
- 2015 yılı iş kazası sayısı 241.547
- 2016 yılı iş kazası sayısı 286 bin 68
- 2017 yılı iş kazası sayısı 355 bin olarak kayıtlara geçmiştir.
Bu tarihler arasında yaşanan işçi ölümleri ise;
| 2018 Yılı: 1923 İşçi yaşamını yitirdi |
| 2017 Yılı: 2006 İşçi yaşamını yitirdi |
| 2016 Yılı: 1970 İşçi yaşamını yitirdi |
| 2015 Yılı: 1730 İşçi yaşamını yitirdi |
| 2014 Yılı: 1886 İşçi yaşamını yitirdi |
| 2013 Yılı: 1235 İşçi yaşamını yitirdi |
| 2012 Yılı: 744 İşçi yaşamını yitirdi. |
2012 yılında yürürlüğe giren ‘’6331’’ sayılı ‘’İş sağlığı ve İş güvenliği’’ kanunundan bugüne sistematik olarak hem iş kazaları artmış hem de bu kazalardan kaynaklı olarak işçi ölümleri de artmıştır. 2012 -2018 yılları arasında 11 bin 494 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir.
Ölümler en çok tarım taşımacılık ve inşat iş kolunda gerçekleşti.
İşçi ölümlerinin sinsi yüzü meslek hastalıkları
Ülkemizde ise iş cinayetlerine bağlı yaşanan ölümlerin yanı sıra meslek hastalığına bağlı ölümlerde çalışma yaşamının acı bir gerçeğidir. Lakin Ülkemiz ’de bu duruma bağlı ölümler kayıt altına alınmamakta, meslek hastalığına karşı önlemler yetersiz kalmaktadır.
Türkiye’de yaklaşık 26 milyon civarında çalışan olduğu düşünüldüğünde,
Ülkemiz de ortalama 100 bin ila 300 bin arası çalışanın meslek hastalığına yakalandığı düşünülmektedir. Bu verilere göre Türkiye’de her yıl geçmişte çalıştığı iş yerinden kaynaklı olarak ‘’meslek hastalığına’’ yakalanan ortalama 15 bin işçi yaşamını yitirmektedir.
Ülkemiz de meslek hastalığı ile ilgili veriler SGK tarafından kayıt altında alınmaktadır. Lakin SGK verileri ‘’meslek hastalıklarını’’ belirlemede sağlıklı veri oluşturamamaktadır. SGK verilerine göre ülkemiz de saptanan meslek hastalıklarının yıllara göre sayısı;
| 2017 yılı 691 işçi |
| 2016 yılı 600 işçi |
| 2015 yılı 500 işçi |
| 2014 yılı 495 işçi |
| 2013 yılı 351 işçi |
| 2012 yılı 400 işçi |
| 2011 yılı 697 işçi |
Çalışma yaşamında ortaya çıkan meslek hastalıkları; solunum yetmezliği, Koah, akciğer rahatsızlıkları, dolaşım sistemi bozukluğudur.
Türkiye’de Meslek Hatalıklarına dair veriler sadece SGK tarafından kayıt altına alınmamaktadır. Sağlık Bakanlığı meslek hastalığı ile ilgili herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir. Türkiye’de meslek hastalıkları ile ilgili tedavi veren sadece iki hastane bulunmaktadır.1970’li yıllarda öncelikle Ankara ve İstanbul olmak üzere iki tane meslek hastalıkları hastanesi kuruldu. 1994’lerden itibaren özellikle madenden kaynaklı sıkıntılar olunca Zonguldak’ta da kurulması için girişimlerde bulunulmuştur.
Türkiye’de işçi intiharları artmaktadır
Türkiye’de yaşanan işçi intiharlarının başlıca 3 nedeni borç, mobbing ve işsizlik olarak göze çarpmaktadır. Ülkemizde ekonomik krize bağlı olarak artan hayat pahalılığı işçileri ve çalışanları her geçen gün biraz daha borç sarmalının içine çekmektedir. Bunun yanı sıra emeğin yoğun olarak sarf edildiği inşaat, tarım ve genel hizmetler iş kolunda yoğun çalışma baskısı ve buna bağlı olarak gelişen mobing uygulamaları işçi intiharlarını tetiklemektedir.
Türkiye’de özellikle son 5 yıldır işçi intiharları artmaya devam etmektedir. Türkiye’de son 5 yılda en az 334 işçi intihar ederek yaşamına son vermiştir. Buna göre;
- 2013 yılında en az 15 işçi
- 2014 yılında en az 25 işçi
- 2015 yılında en az 59 işçi
- 2016 yılında en az 90 işçi
- 2017 yılında en az 89 işçi
- 2018 yılı içerisinde bugüne dek en az 54 işçi intihar ederek yaşamına son vermiştir.
Bunun yanı sıra iş yerlerinde yaşanan mobing ve ağır çalışma koşullarına bağlı olarak yaşanan intiharların birinci nedeni ise yine iş yerlerinde ki denetimsizlik ve güvencesizliktir. Bu bakımdan inşaatta veya farklı bir iş kolunda iş kazası neticesinde yaşamını kaybeden bir işçi ile iş yerinde ki ağır baskılara dayanamayarak yaşamına son veren bir işçi aynı kapsamda ele alınmalıdır. İşçi intiharları da iş kazası kapsamında ele alınmalıdır.”
