CHP'nin tüzük değişikliği için yarın başlayacak olan ve üç gün sürecek olan 20. Olağanüstü Kurultay'ı öncesi Tüzük Hazırlık Komisyonu bugün son kez toplandı.
CHP Genel Merkezi'nde gerçekleştirilen toplantı sonunda tüzük taslak metni 86 komisyon üyesi tarafından oy birliğiyle kabul edildi.
Tüzük taslağında yer alan en önemli değişik ön seçimlerdi. Edinilen bilgilere göre, kurultayda ön seçimin baskın seçim durumunda bile gerçekleştirilmesini sağlayacak bir değişiklik yapılması ön görüldü.
Milletvekillerine dönem sınırlaması
Milletvekillerine dönem sınırlaması da tüzük komisyonunun üzerinde çalıştığı konulardan biri oldu. Ancak tüzük taslağında bu kuralın gelecek seçimden sonraya bırakılacağı belirtiliyor.
Yarın karara bağlanacak
Tüzük kurultayı yarın Cuma günü Ankara’daki ATO Congressium Salonu’nda toplanacak. Değişiklik önerileri o gün karara bağlanacak.
Maddeler önce teker teker delegelerin onayına sunulacak, kabul edilen maddeler toplu olarak kurultay delegasyonunca kabul edilirse yürürlüğe girecek.
7-8 Eylül günlerinde program değişikliklerinin altyapısı hazırlanacak ve partinin kuruluş günü olan 9 Eylül’de CHP Genel Başkanları Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Bülent Ecevit ve Deniz Baykal’ın kabirleri ziyaret edilecek.
Buna göre parti üyelerinin seçme seçilme hakkını kullanabilmeleri için en az bir yıl üye olma şartı aranacak.
Genel başkan yardımcıları ve genel sekreter seçimi için güvenoyu şartı aranacak, genel başkan vekilliği için protokol şartı getirilecek. TBMM başkan ve başkanvekilleri MYK’da da yer alacak.Genel başkan tek başına Parti Etik Kurulu üyelerini belirleyemeyecek. Nüfusu 20 binden fazla olan yerlerde milletvekilleri, belediye il genel meclis üyeleri, partili belediyeler, belediyelerde çalışanlar ilçe delegeliği için aday olamayacak. Milletvekilliği seçimlerinde bir kişi en fazla 3 dönem üst üste seçilebilecek. Danışma kurullarının gündemini MYK belirleyecek. Öneriye göre mevcut genel başkan ise yeniden aday gösterilemeyecek ancak kendi talep ederse aday olabilecek.
Parti üyelerine seçme seçilme hakkı için yeni şartlar
Taslak metne göre üyeler parti toplantılarına da katılabilecek. 19. Olağanüstü Kurultayı’nda kabul edilen “Parti içi seçimlerde seçme ve seçilme hakkını özgürce kullanırlar” maddesinin tanımı ise genişletildi. Öneriye göre parti üyeleri seçme hakkını kullanabilmek için “Üyelikte bir yılını tamamlamış olmak ve düzenli aidat ödeme, eğitim alma, parti toplantılarına katılma, partinin katıldığı seçimlerde ve referandumlarda görev talep etme veya verilen görevi yerine getirme, Dijital Demokratik Katılım yoluyla kendisine açılan görüş ve oylamalara katılma, dijital mecralardaki parti faaliyetlerine katılmak veya bunları yaygınlaştırma görevlerinden en az ikisini yerine getirmiş olma” şartlarını yerine getirmek zorunda.
Üyelik şartlarını yerine getirmeyenler oy kullanamayacak
İl/ilçe yönetim kurulunun önerisi, il yönetim kurulunun uygun bulması ve Merkez Yönetim Kurulu’nun kararı ile bu görevleri yerine getirmedikleri tespit edilenler parti içi seçimlerde oy kullanamayacak. Üyelerden partinin Dijital Demokratik Katılım yoluyla kendisine açılan görüş ve oylamalara katılmaları dijital mecralardaki parti faaliyetlerini yaygınlaştırmaları bekleniyor.
Partiye üyelik için ödenen yıllık 12 - 600 TL arasında aidat miktarının '120,00 TL- 6.000,00 TL' olarak değiştirilmesi önerildi. CHP Genel Başkanı tarafından partiye yararlı olacağı gerekçesiyle üyeliği önerilen kişilerin 'üç ay boyunca yalnızca seçilme hakkından yararlanabilecekleri' ibaresi ise yeni tüzük önerisinde kaldırıldı.
Tüzük taslağında mevcut taslakta yer almayan il ve ilçe başkanlarının görev ve sorumlulukları da tanımlandı.
Genel başkan vekilliğine protokol şartı
Yeni tüzük önerisine göre, Parti Genel Başkanı partiyi bağlayıcı demeçler verme ve bildiriler yayımlama yetkisini MYK içinden görevlendireceği kimselere de kullandırabilecek. Mevcut parti tüzüğünde yer alan genel başkanın partiyi bağlayıcı demeçler verme ve bildiriler yayımlama yetkisinin 'görevlendireceği kimselere kullandırabilme' maddesinin 'Merkez Yönetim Kurulu içerisinden görevlendireceği kimselere de kullandırabilir' olarak değiştirilmesi öneriliyor.
Mevcut tüzükte genel başkanın yokluğunda kendisine vekillik etmek üzere genel başkan yardımcılarından birini görevlendirmesi ve bu kişinin genel başkanın yetkilerini kullanabilmesi ise protokol yönetmeliğine bağlanıyor. Yeni öneriye göre genel başkan, yokluğunda kendisine vekillik etmek üzere genel sekreterden başlayarak, protokol yönetmeliğiyle belirlenen sırayla genel başkan yardımcılarından birini görevlendirecek.
TBMM grup başkan ve başkanvekilleri MYK’da yer alacak, genel başkan yardımcıları ve genel sekreter için güvenoyu şartı aranacak
Taslağa göre, TBMM grup başkanı ve başkanvekilleri de Merkez Yönetim Kurulu’nun üyesi sayılacak.
Genel sekreter ile hukuk, seçim, idari ve mali işler, örgüt, yerel yönetimler, medya, halkla ilişkiler ve bilişimden sorumlu alanlardaki genel başkan yardımcıları ile sayı ve görev alanları genel başkanca belirlenen diğer genel başkan yardımcıları da genel başkanın teklifi üzerine Parti Meclisi’nin güvenoyuna sunulacak. Genel başkan görev alanları arasında ayırma ve birleştirme yapabilecek. Mevcut tüzükte genel başkan yardımcıları ve genel sekreter, Parti Meclisi üyeleri arasından genel başkan tarafından seçiliyor.
Genel başkanın yokluğunda, MYK’ya başkanın belirlediği genel başkan vekili değil, genel sekreterden başlayarak, Protokol Yönetmeliği ile belirlenen sırayla genel başkan yardımcıları başkanlık edecek.
Kadın kolları ve gençlik kolları
Öneriye göre kadın kolları ve gençlik kolları kongre ve kurultaylarını iki yılda bir değil, kongre ana kademe ilçe ve il kongreleri ile eşzamanlı olarak yapacak. Bu kolların yapacakları her türlü seçim, çalışma ve etkinliklerin ana kademe ile uyumlu olması beklenecek.
Danışma kurulunun gündemini MYK belirleyecek, büyük danışma kurulu oluşturulacak
Öneriye göre, Danışma Kurulu dışında Büyük Danışma Kurulu da oluşturulacak. Danışma kurulları 'üç ayda bir' değil, yılda iki ve yerel ve genel seçimlerden sonra en geç üç ay içinde MYK’nın belirleyeceği gündemle toplanacak. Süresinde iki kez üst üste danışma kurullarını toplamayan il ve ilçe yönetim kurulunun düşmüş sayılmasına MYK karar verebilecek. Her takvim yılı içerisinde en az bir kez ve yerel ve genel seçimlerin ardından yapılacak.
Danışma kurullarının tamamlanmasını takip eden üç ay içerisinde MYK çağrısı üzerine büyük danışma kurulu toplanacak. Öneride büyük danışma kurulu toplantılarına katılabilecekler şöyle sıralandı:
"Genel Başkan, Parti Meclisi üyeleri, partili milletvekilleri ve bakanlar, Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri, il başkanları, büyükşehir ve il belediyelerinin partili başkanları ve il genel meclisi başkanları, kurultay delegeleri, partili eski genel başkanlar, parti üyeliği devam etmesi halinde önceki cumhurbaşkanları, ülke düzeyinde örgütlü sendika ve meslek kuruluşlarının partili genel başkanları ve Genel Başkanca davet edilenler katılırlar.."
Parti Etik Kurulu’nu genel başkan tek başına belirleyemeyecek
Öneriye göre, Parti Etik Kurulu’nun kimlerden oluşacağına genel başkan tek başına karar veremeyecek. Etik Kurul Üyelerini, kurultay delegeleri genel başkanın belirlediği 10 kişi arasından Dijital Demokratik Katılım yoluyla seçecek. Etik Kurul üye sayısı beş kişi olacak.
Kongrelerde adaylık: Yüzde 10 yazılı önerge şartı yüzde 15’e yükseltildi
İlçe kongre delege seçimleri Dijital Demokratik Katılım yoluyla yapılacak. Hangi muhtarlık bölgelerinde bu yola başvurulacağına il ve ilçe örgütlerinin görüşünü alarak Merkez Yönetim Kurulu karar verecek. İlçe kongre delege üye listesi için kongre takviminin ilanından bir yıl önceki parti üye listesi baz alınacak. Mevcut yönetmelikte bu süre üç ay olarak düzenleniyor.
Nüfusu 20 binden fazla olan yerlerde milletvekilleri, belediye il genel meclis üyeleri, partili belediyeler, belediyelerde çalışanlar ilçe delegeliği için aday olamayacak
Mevcut tüzükte kongrelerde başkan adayı olabilmek için üye tam sayısının en fazla yüzde 10’u olarak belirlenen yazılı önerge şartı yüzde on beşe (yüzde 15) yükseltildi ve en fazla yüzde 15 ile sınırlandırıldı. Nüfusu 20 binden fazla olan yerlerde milletvekilleri, belediye ve il genel meclis üyeleri, partili belediyeler, bunların bağlı kuruluşları ve iştiraklerinde çalışanlar kongrelerde aday olamayacak ve ilçe kongresi delegesi olarak seçilemeyecek. Mevcut tüzükte bu düzenleme 50 bin nüfusla sınırlandırılmıştı. Bu durum doğal delegeliğe ise engel olmayacak.
Gençlik kolları ve kadın kolları kurultay komisyonunda yer alabilecek
Kurultay Hazırlık Komisyonları’na "Gençlik Kolları Merkez Yönetim Kurulunca görevlendirilecek bir genç kurultay üyesi, Kadın Kolları Merkez Yönetim Kurulunca görevlendirilecek bir kadın kurultay üyesi ve Yüksek Disiplin Kurulunca görevlendirilen bir üye" de katılacak.
Mevcut genel başkan aday olarak önerilemeyecek, kendi talep ederse aday olabilecek
Mevcut tüzükte genel başkan adayı olmak için gereken üye tamsayısının en az yüzde beşinin (yüzde 5) yazılı önerisi, taslakta 'en az yüzde beş, en fazla yüzde on' olarak sınırlandırıldı. Buna göre mevcut genel başkan ise talebi halinde aday olabilecek fakat adaylığa önerilemeyecek.
Milletvekilliği seçimlerinde 3 dönem kuralı
Milletvekilliği seçimlerinde bir kişi en fazla 3 dönem üst üste seçilebilecek. Dönem süreleri 3 yılı geçmeyen milletvekilleri için bu kural uygulanmayacak. Yerel seçimlerde ise bir kişi merkez yoklaması yöntemiyle en fazla üç dönem üst üste belediye başkanı, belediye veya il genel meclis üyesi seçilebilecek. Mevcut tüzükte yüzde 33 olarak belirlenen kadın kotasının ise kademeli olarak önce yüzde 40’a ardından yüzde 50’ye yükseltilmesi öneriliyor.
