Endeksler sadece yurtiçi ilgililer açısından değil, yurtdışı açısından da çok önemli. Özellikle uluslararası yatırımcılar, ülkelerin ekonomik durumu ve siyasi istikrarını gösteren bu endekslere, yatırımlarının başarısı açısından ayrı bir önem verirler.
Merhaba,
Bu hafta sözden çok grafiğe yer vermek istedim. 27 Nisan’da 5 farklı kesimin endeksleri ile toplulaştırılmış hâlini veren ekonomi güven endeksi TÜİK tarafından açıklandı. Güven endeksleri en basit hâliyle geçmişten günümüze gelişmeler çerçevesinde; değerlendirme, beklenti ve eğilimi ifade etmektedir.
Uzun dönemde ne olmuş? diye bakalım istedim. Aslında görmek istediğim; uzun dönemde genel eğilim nasıl, yön nereye doğru? sorusunun yanıtı. Aşağıda tüm endekslerin verilerinin tam olduğu tarihten itibaren son veriye kadar olan döneme ait (01.2011-04.2023) grafik yer almaktadır.
Genel olarak bakıldığında 6 farklı çizgi, çok dalgalı, eğilimi bir bakışta anlamak zor. Burada endeksin 100’ün üzerinde ve yukarı yönlü olması olumlu beklentiyi işaret ederken, endeksin 100’ün altında ve eğilimin aşağı yönlü olması olumsuz beklenti sinyalini vermekte. Çünkü ekonomide temel olarak beklentiler geleceği şekillendirir. Bu nedenle beklenti yönetimi de çok önemlidir. Her bir endeksin eğilimlerini net görebilmek için ayrı ayrı çizip eğilim çizgisini de üzerinde gösterdim.
Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi Hizmetler Güven Endeksi
Perakende Ticaret Güven Endeksi İnşaat Güven Endeksi EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ
En sonuncu grafik hem üretim hem de tüketim tarafındaki beklentileri toplu olarak göstermekte. Tek tek bakıldığında tüm endekslerde trend negatif yönlü. Genel endeks ortalamasını aşağı çekenler tüketici ve inşaat sektörü güven endeksleri. İnşaat dışı reel sektör, perakende ticaret ve hizmetler sektörlerinin ise beklentilerinde eğilim olarak aşağıya gidişe rağmen ekonomik güven endeksini ayakta tutmaya devam ettikleri söylenebilir.
Bir adım daha detaylandırırsak, ana endeksin altındaki 5 endeksi oluşturan toplam 17 adet detay endeks var. Bu endekslerin ilgili tarih aralığında basit ortalaması en yüksek olan 137,7 ile “perakende sektörünün gelecek 3 aydaki satış beklentisi” iken, en düşük olan 76,4 ortalama endeks değeri ile “tüketicilerin geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumundaki değişime ilişkin kötüleşmeyi” işaret eden görüşüdür. Bu durum da, özellikle sabit gelirlilerin gelir artışlarının piyasa enflasyonunun çok altında olması sonucunda, giderek eriyen alım güçlerinin en net ifadesi.
İnşaat dışı reel sektör, perakende ticaret ve hizmetler sektörlerinin ise beklentilerinde eğilim olarak aşağıya gidişe rağmen ekonomik güven endeksini ayakta tutmaya devam ettikleri söylenebilir.
Endeksler sadece yurtiçi ilgililer açısından değil, yurtdışı açısından da çok önemli. Özellikle uluslararası yatırımcılar, ülkelerin ekonomik durumu ve siyasi istikrarını gösteren bu endekslere, yatırımlarının başarısı açısından ayrı bir önem verirler.
Fazla söze gerek yok…
