Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek son günlerde dolarda yaşanan yükselişi yorumladı.
Günübirlik kur hareketlerinin Türkiye’ ye özgü olmadığını belirten Şimşek, yükselişi ABD de seçilen yeni başkanın dışarıdaki parayı ülkesine çağırmasıyla ilgili yaptığı açıklamalara bağladı.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek Sanko Üniversitesi ‘ nin 2016 -2017 Akademik Y yıl açılış törenine katılıp ilk dersi verdi. Şimşek son günlerde dolardaki yükselişle ilgili ;”Bu aralarda en çok konuşulan konular doların yükselişi. Dikkat ederseniz, son 13 yılda dolar en hızlı yükselişini son dönemde gösteriyor. Buradan önce 90’lı yıllar ile 2000’li yılların başı böyle bir süreç yaşanmış. Onden önce de 1980’li yıllarda yaşanmış. Bu ABD dolar endeksi doların reel değerinin diğer bütün para birimlerine karşı reel değerini gösteriyor. Dolar yükselişte. Yani özetle Türkiye’deki günü birlik kur hareketleri sadece Türkiye kaynaklı değil, sadece Türkiye’ye özgü değil. Aslında gerçekten şu anda küresel olarak doların yükselişinin iki basit sebebi var. Şimdi Amerikan seçimlerinden sonra yeni başkan diyor ki; ‘ben artık dışarıdaki benim şirketlerimin tuttuğu paraya izin vermeyeceğim. Geri Amerika’ya getirsinler’. Yani diyelim ki Apple bugün İrlandada yüz milyarlarca dolar, euro kaynak tutuyor. Yani kar etmiş ama ülkeye geri götürmemiş. Geri götürmesini istiyor. Şimdi önümüzdeki dönemde bu şöyle yorumlanıyor, acaba bir trilyon dolar ABD şirketlerinin düşük vergilerle dışarıda tuttuğu kar aktarımı olacak mı? Bu birinci husus. İkinci konu, ‘ben o kadar dünya işleriyle ilgilenmek istemiyorum. Ortadoğu’da trilyonlarca dolar harcadık o parayı getirelim artık Amerika’da yatırım yapalım’ diyor. Amerika’da yatırımların artması demek aslında bir anlamda maliye politikasını genişletmek yani bütçenin büyütülmesi, bütçe açığının büyütülmesi demek. Yani bu da maliye politikası bu kadar genişlerken para politikası üzerinde baskı yaratır, enflasyon yaratır. Çünkü Amerika’da işsizlik oranı yüzde 5’in altında. Yüzde 5’in altındaki işsizlik oranı genelde ham istihdam olarak tanımlanır. Yani bunun daha fazla istihdam artışı olacaksa ancak yüksek ücretlerle enflasyonla olur. Enflasyonun artması demek, tabiki faizin artması demek. Faiz artışı ne demek; doların değerlendirmesi demek. Yani dışarıda tutulan başka para birimleri, karlar, kendi ülkesine Amerika’ya gelirse dolara dönecektir. Dolara talep artması, faiz artışı demek. Ondan dolayı dolarda çok güçlü çıkış var. Tabi birde diğer para birimlerinin içinde bulunduğu konjoktörde dolar lehine.” dedi
