Perşembe, Mart 28, 2024

Asgari ücret ne kadar olursa Erdoğan kurtulur?

Erdoğan’ın oy kaybını durdurmak için asgari ücrete enflasyon oranının üzerinde bir zam yapacağı konuşuluyor. Haberin sorusu şu, ne kadarlık zammın sandıkta geri dönüşü olabilir?

Yılbaşı yaklaşırken ülkenin gündeminde çalışanlara ödenecek asgari ücret var. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısını bugün yapacak.

Halen net 2 bin 825 lira 90 kuruş olan asgari ücret için DİSK 5 bin 200 TL talep ediyor. Türk-İş kamuoyuna bir rakam açıklamazken, Hak-İş resmi enflasyon oranının yüzde 15 olarak açıklandığı geçen ay 3 bin 500 TL talep etmişti. HDP kasım ayının başında 5 bin TL’yi önerirken, enflasyonun tırmandığı son günlerde 6 bin TL’yi telaffuz etmeye başladı. İki hafta önce İyi Parti’nin uygun gördüğü rakam 4 bin TL idi. CHP ise henüz bir rakam açıklamadı. Ancak CHP İstanbul Milletvekili ve Kılıçdaroğlu’nun Başdanışmanı Erdoğan Toprak geçen haftaki raporunda “Asgari ücret 5 bin 500 – 6 bin TL düzeyinde olmalıdır ve yılda bir değil, altı ayda bir belirlenmedir” değerlendirmesinde bulunmuştu.

Öte yandan anketlerde düşüşü gözlenen Erdoğan iktidarının asgari ücreti resmi enflasyon oranının bir miktar üzerinde arttırması bekleniyor. Söz konusu zamla birlikte asgari ücretin 3 bin 500 – 4 bin TL aralığına ulaşacağı söyleniyor. Ama bu zammın yeni fiyat artışlarına, işsizliğe ve kayıt dışı istihdama neden olabileceği de düşünülüyor.

Konunun uzmanlarına sorduk, yeni asgari ücret kaç bin lira olursa Erdoğan bir nebze oylarını korur?

“YÜZDE 40-50 ZAM VE ÇOK ERKEN SEÇİMLE BELKİ…”

Güldem Atabay (Politikyol yazarı): İşin gerçeği şu, resmi enflasyon yüzde 20, asgari ücret yüzde 25-30 artırılsa dahi 4 bine çekmiş oluyorsunuz. Ama son 1.5 aydaki devalüasyon, geçişkenlik denen bir kat sayısı var, onunla beraber net olarak 15 puan arttıracak, yani zaten yüzde 35’ten bahsediyoruz. Biz bunu seneye, sene ortasında görmüş olacağız. Dolayısıyla yüzde 30 bile yapsa, bu iki-üç ay kadar onun işine yarayacak. Biz mayıstan itibaren bunun eridiğini görmeye başlayacağız. Eğer söylendiği gibi 2023’ün ilk aylarında erken seçim yapacaksa, bu yaptığı ayarlamanın hiçbir avantajı kalmayacak. Yüzde 40’lar 50’ler civarında bir zam yapması ya da seçimi daha da erkene çekmesi gerekecek. O açıdan ben oy kazanımı olacağını düşünmüyorum. Öte yandan daralmaya geçtiğimiz bir dönemde maliyet artışları bu şekilde olursa, kayıt dışı çalışan sayısı da artacaktır. Ve işsizlik artabilir. O yüzden 25-30 arasında bir yerde tutacağını düşünüyorum ki reel sektörün de kuyruğuna basmamış olsun. 

“KISA SÜRELİ REFAH YARATIR AMA..”

Murat Kubilay (Politikyol yazarı): Çok subjektif bir soru. Şöyle söyleyeyim, asgari ücret ne kadar artırılırsa artırılsın, yeni yılın ilk birkaç ayında erimiş olacak. Bu belki kısa süreli bir refah yaratır. Eğer asgari ücret çok arttırılırsa, işten çıkarmaların artma ihtimali de var, bunu da unutmamak gerekiyor. Çünkü işverenin yükü artacak. Eğer işveren söz konusu yükü üstlenmek istemez de devlet o boşluğu doldurursa, e o zaman biraz daha mümkün. Bunun haricinde kayıt dışı ekonomiyi artırma riskinden de bahsetmek lazım. Yani her koşulda bir enflasyon sarmalına girme riskimiz, döviz kurunun 13.50 olmasından ötürü var. Dolayısıyla tüm zamlar yakın zamanda enflasyona yenik düşecektir. Kısacası Erdoğan görev onayını (oy / toplumsal destek) toparlasa bile, herhalde yılın ikinci yarısına kalmadan düşüşe geçecektir.

ASGARİ ÜCRET ARTIŞI İŞSİZLİĞE YOL AÇACAK, ÇÜNKÜ…”

İbrahim Kahveci (Karar):

Türkiye’nin sorunu ortalama ücretlerdir. Asgari ücret artışı enflasyona yol açmaz. İşverenin maliyetini arttırır ve işsizliğe yol açar. Çünkü işverenin maliyeti, kur maliyeti nedeniyle zaten ciddi zorda. Bu maliyetin üzerine bir de eleman maliyeti, yani istihdam maliyeti eklendiği zaman – çünkü burada bir şey var, çalışana ödenen ücretin bir o kadarını da devlet alıyor – devletin istihdam üzerinden aldığı vergiler çok yüksek olduğu için maaş artışları işsizliğe yol açar.

“NE KADAR ARTIRIRSA ARTIRSIN KURTULAMAZ…”

Ömer Gencal (Deva Partisi Kurucular Kurulu Üyesi)

Resmi enflasyon oranı doğru değil. Bağımsız ekonomi kuruluşları sokaktaki enflasyonun yüzde 50’ye yakın olduğunu söylüyor. O nedenle asgari ücrette enflasyonun çok üzerinde bir artış yapmak zorunlu. Bunun da ötesinde Türk-İş’in dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı olarak verdiği rakam 10 bin 700 lira. Yani asgari ücrete yüzde yüz zam yapsalar bile yoksulluğa çare olamıyorlar. O nedenle asgari ücretin en az 5 bin lira olması ve vergiden de muaf olması lazım. Fakat asgari ücreti ne kadar artırırsa artırsın Erdoğan’ı kurtarmaz. Çünkü yapılacak zam, sandığa kadar geçen sürede vatandaşın cebinden tekrar alınacak. Döviz kurunun geldiği seviye ve önümüzdeki dönemde yapılacak mal ve hizmet zamları dolayısıyla zamla giren para vatandaşın cebinden çıkacak.

PolitikYol'da yayınlanan yazılar her gün öğlen mailinizde!

spot_img
PolitiYol Telegram'da

GÜNÜN YAZILARI

SÖYLEŞİLER

SOSYAL MEDYA

13,609BeğenenlerBeğen
10,160TakipçilerTakip Et
60,616TakipçilerTakip Et
9,354AboneAbone Ol

GÜNDEM

ÇEVİRİLER

Bir Cevap Yazın

YAZARIN DİĞER YAZILARI