Bütün krizlerin kesişiminde ve sarmalında Türkiye’nin kapitalizme ve neo-liberal hegemonya karşı bir karşı çıkıştan ziyade iktidarın kendi ömrünü uzatmak adına pazarlık yaptığı bir döneme tanıklık etmekteyiz. Aslında solun her rengi bu tarihsel uğrakta haklı çıktığını haykırmak yerine, AKP ve ABD arasındaki çelişkinin derinleşmesini beklemektedir. ABD’nin bir bütün olarak Türkiye’yi teslim almaya çalıştığı bir dönemde aslında solun AKP ve ABD ilişkisini ne derece sağlıklı, doğru ve tutarlı analiz ettiği ayrı bir sorun olarak karşımızda durmaktadır. Derinlikli olmayan, üstten bir analizle AKP ve ABD arasındaki gelgit ile yetinen solun sosyal demokrat kısmı AKP cephesinde, sosyalist kısmı ise ikisini bir tutma çabası ile analizini ve hareket tarzını belirlemeye çalışmaktadır.
Oysa bu sürecin yeni bir süreç olduğunu, dünya dengelerinin yeniden yapılanmakta olduğunu ve bu çerçevede yeni pazarlıkların, ittifakların bozulup yeniden kurulduğu bir süreçten geçilmekte olduğunu görmek gerekmektedir. Kuşkusuz mesele Türkiye’nin iç iktidar meselesi ile yakın coğrafyadaki yeniden yapılanma ve Çin-Rusya eksenindeki bir yeniden tasarımlanmayla ilgilidir.
Bu çerçevede solun Türkiye analizi, Orta Doğu ve İran analizi ile Çin ve Rusya dengesini hesaba katan bir hareket tarzını belirlemesi gerekmektedir. Türkiye analizinde sistem ve onun örgütlü yapıları çöküş yaşamaktadır. Kapitalizmin üstyapısal unsurlarını kendince yeniden yorumlamak isteyen AKP, bir çatışma durumuna düşmüştür. AKP eliyle bu denli bağımlılaştırılan Türkiye tümüyle her türlü müdahaleye açık hale getirilmiştir. Bunun ağır faturasının toplumun bütün kesinlerince ödenmesi kaçınılmazdır. Burada halkçı bir söylemin devreye sokulması tarihsel önemdedir. Daha da önemli olan ise AKP’nin yarattığı çöküşe ve yönetememezlik durumuna karşı bir iktidar formülasyonunun üretilmesi gerekmektedir ki en büyük çaresizlik burada devreye girmektedir. Zira böylesine güçlü bir çıkış yapacak irade ortada yoktur. Türkiye’nin iktidar pratiğinin Yunanistan gibi bir sol akımla değişeceğini beklemek bugüne kadarki siyasal gelişme, dinamik ve yapılanmalar göz önüne alındığında çok mümkün görünmemektedir.
Bir diğer analiz kısmı ve AKP’nin kriz alanı ise Orta Doğu, İran ve Doğu Akdeniz’deki yeniden paylaşımla ilgilidir. AKP, Türkiye’yi bütün bu alanlarda güç dengeleri içindeki sarmala sokmuş ve egemen dünya sistemi içindeki geleneksel konumunu ortadan kaldırmıştır. Şimdi burada bir yol bulmaya çalışan AKP, ABD-Rusya ekseninde verdiği tavizler uğruna kendine alan açmaya çalışmaktadır ki bu durumun da sürdürebilirliği kalmamıştır.
Ecevit Irak’a girmediği için tasfiye edilmiştir. Solun bunu halka anlatması zorunludur. AKP Irak ve Suriye konusunda Ecevit’in durumuna düşmemek için türlü manevralar içine girmiştir ama asıl mesele İran konusunda ortaya çıkacaktır. İran’a yönelik ambargoya ve sonrasındaki iktidarın tasfiyesine ve parçalanmasına katkı sunması sadece AKP için değil Türkiye için ağır bir sonuç ortaya çıkaracaktır. Solun ortaya koyması gereken tavır elbette ki bütün bu dizayna karşı çıkıştır ama bununda ötesinde İran ve Orta Doğu’da güçlü bir sol dayanışmayı harekete geçirmelidir.
Dünya yeni bir dengeye oturmaktadır. Bu elbette uzun süreli bir süreçtir ama ABD hegemonyası önce pazarlık konusu yapılacak, tavizler verilecek ve sonrasında yeni dengeler oluşacaktır. Devletlerden ziyade toplumların ortaklaşacağı bir dönemin başlangıcındayız. Aslında yeni siyaset, yeni direniş ve yeniden yapılanma buradan başlayacak. Bunun işaretlerini başka bir yazıda tartışacağız. Ancak dünya toplumlarının birikimi yeni bir arayışı kaçınılmaz kılacaktır. Bütün güç dengeleri ve devletler sarmalında, ittifak ve ayrışma süreçlerinin keskinleştiği bir dönemde AKP’nin sürekli mevzi değiştirerek bir kazanım üretmediğini Osmanlı döneminde deneyimlemiş bir devlet/siyaset aklının devreye girmesi gerekmektedir. Solun buradaki temel görevi ise tıpkı kuruluş ve kurtuluş mücadelesinde olduğu gibi bu ülkeyi yeniden her alanda inşa sürecine sokacak bir program ve pratiği halka sunmaktır.
