TÜİK, geçtiğimiz günlerde beyin göçü oranını açıkladı. Buna göre lisans eğitimini Türkiye'de tamamlayıp mezuniyet sonrasında yurt dışında 'uzun süreli ikamet eden' Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının oranı yüzde 2 oldu.
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, bu oranın görünenden fazla olduğunu dile getirdi.
Bugünkü yazısında bu konuya değinen Aktaş şunları dile getirdi:
*Herhangi bir yılın beyin göçü oranı hesaplanırken o yıldan 15-6 yıl önceki dönemde mezun olanlar dikkate alınıyor. Buna göre örneğin 2023 yılının beyin göçü oranı 2008-2017 döneminde mezun olanları kapsıyor. Söz konusu yıllar arasında mezun olanlar da 2018-2022 arasında en az üç yılı yurt dışında geçirmeleri ve 2023’te yurt dışında bulunmaları kaydıyla beyin göçüne dahil ediliyor. Buna göre 2018-2023 döneminin en az dört yılının yurt dışında geçirilmesi gibi bir şart ortaya çıkıyor.
*Bu hesaplama yöntemine göre bugün için 2017’den sonraki dönemde mezun olanlarla ilgili beyin göçünü hiç görmüyoruz. Bir üniversiteli düşünün; 2018 ve sonraki yıllarda mezun olmuş ve çoktan yurt dışına gitmiş, yıllardır da orada ama bu üniversiteli beyin göçü içinde yer almıyor.
*Bir başka örnek... Üniversiteden 2008-2017 döneminde mezun olan (yani 2023 için gerekli dönemde) biri 2022’de yurt dışına gitmiş olsa ve iki yıldır yurt dışında bulunsa, 2018-2022 dönemi için şart olan üç yıllık süreyi tamamlamadığı için beyin göçü istatistiklerinde gösterilmiyor.
*Yoksa 100 üniversite mezunundan 2’sinin yurt dışına gitmesi öyle büyütülecek bir durum değil. Aksine az bile! Gençler üniversiteye adım attıkları günden itibaren yurt dışına gitmenin planlarını yapıyorken yüzde 2’lik oran ne ki! Düşünsenize Türkiye’nin ekonomik yönden büyük sorunlar yaşadığı özellikle 2021 sonrasında mezun olan ama yurt içinde iş bulamayıp da bir şekilde yurt dışına giden gençler bu istatistiklerde yer almıyor. 2021 ve sonrasını ekonomik zorluklar anlamında belirttim. Aslında beyin göçü istatistikleri kapsamına 2017 sonrasında mezun olanlar hiçbir şekilde girmiyor.
*Dolayısıyla üniversiteyi örneğin 2021 yılında bitirmiş ve hemen iş bulup aynı yıl yurt dışına gitmiş ve artık dönmeyecek birinin beyin göçü olarak istatistiklere yansıması ancak 2028’de mümkün olacak. Ya da üniversiteyi bu yıl bitirip 2025’te yurt dışına giden birinin beyin göçü istatistiğinde yer aldığı ancak 2031 yılında görülebilecek.
