Orgenaral Güler’in görev süresinin uzatılmasıyla TSK’daki Hulusi Akar egemenliği arttı. Müstakbel siyasi iktidar Akar’ı dikkate almalı, zira karşısında büyük ölçüde onun tercihleriyle oluşmuş bir komuta kadrosunu bulacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanan Yüksek Askerî Şura (YAŞ) kararlarına göre Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’in görev süresi bir yıl uzatıldı. Böylelikle, Genelkurmay Başkanlarının emeklilik yaş sınırını birer yıllık süreler halinde 67’den 72’ye çıkartmaya imkân veren 1 Temmuz 2022 tarihli yasa değişikliği Güler için kullanılmış oldu.
YAŞ’la ilgili en çok merak edilen gelişmelerden biri tam da bu konuydu. Zira söz konusu yaş haddi değişikliğinin geçen yıl Kara Kuvvetleri Komutanlığına atanan Orgeneral Musa Avsever için kullanılması da ihtimaller arasında idi. Başka bir deyişle, ihtimallerden biri Yaşar Güler’in emekli edilerek Avsever’in Genelkurmay Başkanlığına atanması ve önümüzdeki yıllarda yaş haddi engeline takılması halinde de bu yasa değişikliğinin Avsever için işletilmesi idi.
Hulusi Akar’la uzun yıllardır uyum içinde çalışan Genelkurmay Başkanı Yaşar Güler yasa değişikliğiyle muhtemelen 2027’ye kadar koltuğunda oturabilecek.
Şimdi bu tercihin mevcut Genelkurmay Başkanı Güler için kullanılmasıyla birlikte, 2017’de Genelkurmay Başkanı olarak atanan ve normalde bu yıl yaş haddinden emekli olması beklenen Orgeneral Güler görevde altıncı yılına girmiş oluyor. Bu yasa değişikliğinden kaynaklanan inisiyatif sonuna kadar, yani dört kez daha kullanılırsa Güler 2027 yılına kadar Genelkurmay Başkanlığı koltuğunda oturabilecek. Bu, önümüzdeki yıllara ilişkin en kuvvetli olasılık.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’la uyum içinde çalışan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal ve Hava Kuvvetleri Komutanı Hasan Küçükakyüz’ün görevlerine bir yıl daha devam etmesi ihtimaller arasındaydı. Devam eden askerî harekatlara ilişkin birikmiş bir deneyime sahip olan bu iki ismin tecrübelerinden yararlanılması amacıyla görev sürelerinin bir yıl daha uzatılacağına yönelik beklenti yaygındı. Ancak her iki isim de normal görev sürelerini tamamlamış olmaları nedeniyle kadrosuzluk nedeniyle emekli edildiler. Yerlerine yapılan görevlendirmeler de Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın tarafından açıklandı. Buna göre Donanma Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu Deniz Kuvvetleri Komutanlığına, Muharip Hava Kuvveti Komutanı Orgeneral Atilla Gülan Hava Kuvvetleri Komutanlığına atandı.
15 Temmuz’dan sonra iki kez terfi ettirilerek tümgeneral yapılan ancak geçen yıl hakkında çıkan cemaat bağlantısı haberleri üzerine Diyarbakır’a atanan Kutlay Demir’in emekli edilmesi dikkat çekici.
Kara Kuvvetleri Komutanlığına ilişkin dikkat çekici gelişmelerden biri, orgenerallik için terfi sırasındaki korgenerallerden hiçbirinin terfi ettirilmemesi oldu. Halen orgeneral kadrolarında korgeneral rütbeleriyle görev yapan Yavuz Türkgenci, Sinan Yayla ve Kemal Yeni’nin görev süreleri bir yıl uzatıldı. Bu isimler, önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı tarafından yapılacak atamalarda başka görevlere atanmazlarsa, bu görevlerine korgeneral rütbeleriyle devam edecekler.
Kararlarda dikkat çekici bir diğer gelişme de 15 Temmuz’dan sonra, önce tuğgeneral, ardından da ikinci kez terfi ettirilerek tümgeneral yapılan ve Hava Kuvvetleri Personel Başkanı olarak “FETÖ”ye karşı yürütülen idari ve adli işlemleri koordine etmekten sorumlu olan, ancak geçen yıl hakkında çıkan cemaat bağlantısı haberleri üzerine Diyarbakır’a atanan ve devam eden bir soruşturmaya konu olduğu bilinen Tümgeneral Kutlay Demir’in normal görev süresinin dolması beklenmeden emekli edilmesi oldu. Bu karar ise, böyle bir ismin 15 Temmuz’dan sonra nasıl iki kez terfi ettirilmiş ve Hava Kuvvetlerinin en önemli birimlerinden birinin başına getirilmiş olduğu sorusu kadar, bu isim tarafından hakkında işlem yapılan (veya yapılmaktan imtina edilen) isimlerin durumunun ne olacağı sorusunu gündeme getiriyor.
Terfi eden ve emekli edilen isimlere genel olarak bakıldığında, kararlarda Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından temsil edilen askerî kanadın tercihlerinin görece belirleyici olduğunu; Azerbaycan, Libya, Suriye ve Irak’ta sürdürülen askerî harekatlara katılan generallere öncelik verildiğini, çeşitli siyasi bağlantıları askerî hiyerarşiye paralel ve Akar’ın kişiliğine karşıt bir hat olarak kullanma eğilimindeki isimlerin önünün Akar tarafından kesilmiş olduğunu söylemek mümkün görünüyor. Başka bir deyişle, 15 Temmuz’un ardından fazlasıyla siyasileşen personel yönetim politikalarının yavaş yavaş askerî/profesyonel bir zemine oturmaya başladığını temkini elden bırakmadan söylemek mümkün olabilir.
Öte yandan, Akar’ın uzun yıllardır ast-üst olarak uyum içinde çalıştığı Orgeneral Güler’in de görev süresinin uzatılması ve koltuğunda kalmasıyla birlikte, TSK’daki Akar egemenliği artmaya devam edeceğe benziyor.
Bu ise, mevcut ve müstakbel siyasi iktidarın, sadece askerî bir figür olarak değil aynı zamanda bir politik figür olarak da Hulusi Akar’ın dikkate alınmasını gerekli kılıyor. Zira müstakbel bir siyasi iktidar, karşısında büyük ölçüde Hulusi Akar’ın tercihleriyle oluşmuş bir komuta kadrosunu bulacak.
