Yılın bitmesine daha üç ay var. İktidarın yeni ekonomik modelle “100. Yılda 100 milyar dolar dış ticaret açığı” hedefi vardı sanırım. Bu hedefe ulaşmayı başaracaklar.
ECB faiz artışı: Avrupa Merkez Bankası 75 baz puan faiz artırdı. Ben en az 100 baz puan bekliyordum. Yine de piyasa 75 baz artışı olumlu karşıladı. Euro, Dolar karşısında sert gevşeme yaşamadı. Bu hafta FED yeniden şahinleşmezse uzun süredir söylediğim gibi Euro/Dolar paritesinde 0.96 dip olacak sanırım.
FED faiz haftası: Bu hafta FED faiz kararını açıklayacak. Beklenti 75 baz puan artış yönünde. Böylece %3.25 olan faizi %4 seviyesine yükselmiş olacak. Bir sonraki faiz kararı 14 Aralık 2022 tarihinde olacak. Şimdilik Mart 2023 tarihine kadar FED faizlerinin %4,50 ile %5 arasına gelmesi beklentisi oldukça kuvvetli görünüyor. ABD ekonomisinin 2022 üçüncü çeyreğinde beklentilerin üstünde %2,6 büyümesi de faiz artış beklentisini tetikledi.
Bu kararların etkisi: Özellikle majör Merkez bankaları faiz artırdıkça global ekonomi soğumaya devam eder. Hisse senedi, Coinler, Altın, gümüş gibi emtia fiyatları gevşemeye devam eder. Türkiye gibi döviz bağımlısı ülkeler için döviz bulmak zor ve aşırı fiyatlı olur. İthalat fiyatları artarken global talep eksikliğinden ihracat birim fiyatları gevşer. Ülke daha çok döviz borçlanmak zorunda kalır. Türkiye gibi ülkelerin paraları major ülke paraları karşısında değer kaybetmeye devam eder.
Türkiye’den kısa kısa: TÜİK Eylül ayı dış ticaret verilerini açıkladı. Dış ticaret açığımız geçen yıla göre %268 oranında artmış. 2022 yılı dokuz aylık açığı ise bir önceki döneme göre %156 artarak, 83 milyar dolara ulaştı. Yılın bitmesine daha üç ay var. İktidarın yeni ekonomik modelle “100. Yılda 100 milyar dolar dış ticaret açığı” hedefi vardı sanırım. Bu hedefe ulaşmayı başaracaklar.
TCMB 2022 yılı için enflasyonu %65,2 olarak belirlemiş. Tutabilir mi?! Biraz sor sanki. Ekim, Kasım, Aralık tüfe artışları toplamda %8 civarında kalırsa hedef tutar. Her ay %2,7 altında enflasyonu tutabilmek zor olacak gibi duruyor.
TCMB 21 Ekim verilerine göre, brüt döviz rezervi bir önceki haftaya göre 2 milyar dolar azalmış. Sözde döviz rezervini artıracağız diye “Ali Cengiz Ekonomi Modeli” türettik. Yılbaşına göre brüt döviz rezervimiz hepsi hepsi 3 milyar dolar artmış. Swap hariç net döviz rezervimiz ise eksi 65 milyar dolara dayanmış. Bankalardaki toplam mevduatın KKM hesapları dahil edilince %70 den fazlası döviz mevduatı durumunda.
“Yarın Değil, Bugün”. İlginç bir slogan olmuş. Son 20 yılda, sanayide ithalatı ikame edecek tek bir destek vermeyip %60 seviyesinde gezen hammadde ve ara mal ithalatını, %80 üstüne çıkardılar. Tarımda kendi kendine yeten ülkeyi tarımda bile ithalatçı ülke yaptılar. Bir günde yirmi yılda yaptıklarının tam tersini yapıp ülkeyi ithalat bağımlılıktan kurtaracaklar öyle mi!? Günümüz ilkokul öncesi çocuklarına masal diye anlatsan sıkılırlar.
PİYASA
ALTIN/ONS: 1610 dolar çok önemli bir destek. 1610 dolar aşağı kırılır ve bir, iki hafta altında kalırsa bence 1450 dolar civarına kadar inebilir. 1675 dolarda çok önemli bir direnç olmak üzere. Bu hafta mutlaka 1675 doları kırıp üstünde kalmalı. Yoksa 1675 dolar oldukça kuvvetli bir direnç haline gelecek.
DOLAR/TÜRK LİRASI: Geçen hafta, BDDK kararının ilk karar kadar etkili olmayacağını tahmin ettiğimi yazmıştım. Neredeyse hiç etkisi olmadı. Dolar baskılanmaya devam etmesine rağmen 18.60 üstüne kendini attı. Aslında Dolar geçen hafta tüm para birimleri karşısında değer kaybetmişti. TL karşısında yerini korudu. Genele baktığımızda Türk Lirasında geçen hafta da değer kaybı devam etti.
18,45 ile 18,70 lira arasındaki sıkışma devam ediyor. Bu kadar dış ticaret açığı, bu kadar dış borç, bu kadar cari açık ve eroinman derecesinde ithalata bağlı bir ülkede doları bu seviyelerde tutmak büyük başarı bence. Siz yine de yukarı hareketlenmeye karşı hazırlıklı olun. Direnç 20,20 ve 22,70 lira seviyelerinde. Buralarda niye duruyor, inanın bende bilmiyorum.
AVRO/DOLAR: ECB nin faiz kararına gelen tepki, 0.96 seviyesinin “dip” olma olasılığını kuvvetlendirdi. Geçen hafta; “1.00 seviyesini geçmeyi deneyecektir. Ama üstünde kalıp kalamayacağını ECB kararı belirleyecektir.” Demiştik. Tahmin ettiğimiz gibi 1.01 seviyesine kadar gitti ama dayanamadı. Çoğu uzman 75 baz kararının yeterli olmayacağını ve Euro’daki gevşemenin devam edeceğini düşünüyor.
Ben, FED eğer çok şahince bir açıklama yapmazsa 0.98 altına inmeyeceğini ve yavaş yavaş 1.00 üstünde kalmaya başlayıp 1.02, 1,04 dirençlerine doğru hareketleneceğini düşünüyorum. 1.04 üstünde hareketlenme için Nisan 2023 civarını beklemek gerekecek gibi duruyor. Bu hafta 1,00 üstünde tutunarak kapatabilirse bu görüşüm kuvvetlenir.
BİST: Destek 3,600, dirençler ise 4015 ve 4200 puanda. Geçen hafta alıcı gelmediği için yani güçsüzlükten bir gevşeme yaşamış gözüküyor. Henüz mal boşaltma gözükmüyor. Alıcıların gücü bitti ise zamanla sıkılıp satanlar gevşemeyi hızlandırabilir.
D&J: Geçen hafta, “32.000 puanı yukarı kırmayı deneyebilir.” Tahmininde bulunmuştum. 32.800 puana kadar yükseldi. Bu hafta 33.250 puan önemli direnç. Oranın kırılıp üstünde kalması “düşüş bitti” diye yorumlanabilir ama ben hiç zannetmiyorum.
DOLAR ENDEKSİ: 110 puan kuvvetli bir dirençti. Eylül ayının ikinci haftası burayı kırdı ve üstünde kaldı. Geçen hafta ise geri gelip 110 puanın destek olup olmayacağını test etti. Bu hafta 109 puanı test etse bile kapanışın 110 puan üsütünde olup olmaması önemli. Bakalım 110 puan artık destek olmayı becerebilecek mi?!
